Montenegro λατινικά, ???? ???? κυριλλικά ή Μαυροβούνιο ελληνικά

Κείμενο: Χριστίνα Δρακοπούλου

Τί έχετε ακούσει για τη νεοσυσταθείσα αυτή χώρα στις δαντελωτές ακτές της Αδριατικής, ζουπηγμένη θαρρείς ανάμεσα στην τουριστική Κροατία, την πληγωμένη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την πρώην ομόσπονδή της Σερβία, το πολυτάραχο Κόσοβο και την ορεσίβια Αλβανία; Προσωπικά, τίποτα. Η χώρα αυτή δεν ήταν για μένα παρά μία κουκίδα στο χάρτη – άλλος ένας “προβληματικός” γείτονάς μας στα Βαλκάνια. Όταν, λοιπόν, επέλεξα να ταξιδέψω οδικώς έως εκεί για το πρωτοχρονιάτικο ταξίδι του συλλόγου μας, αναρωτήθηκα τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί που ζούνε εκεί και τι βουνά σκαρφαλώνουνε. Άφησα τις πληροφορίες που είχα βρει στο διαδίκτυο κατά μέρος, και ρούφηξα τις εικόνες και τους ήχους του οδοιπορικού μας.

Το ταξίδι πολύωρο και κουραστικό, οι συνομιλίες των μελών στο πούλμαν ζωντανές και ζωηρές και οι διασχίσεις συνόρων αλλού αδιάφορες κι αλλού διασκεδαστικές... Στάσεις εντός Ελλάδας για επιβιβάσεις, διανυκτέρευση στην πόλη Bitola στη FYROM με μικρή βραδινή βόλτα (όπου διαπιστώσαμε την επιτυχημένη εξαγωγή ελληνικού κεφαλαίου σε διαφημίσεις τραπεζών και τηλεπικοινωνιών) και, την επομένη, διάσχιση της νοτιοδυτικής Αλβανίας με τελικό προορισμό την πόλη Risan στον κόλπο του Kotor. Επιτέλους, άφιξη!

Ο κόλπος του Kotor (Boka Kotorska), γνωστός και ως το νοτιότερο φιόρδ της Ευρώπης, είναι ουσιαστικά ένα βυθισμένο φαράγγι του συνεθλιμμένου πλέον ποταμού Bokelj, ο οποίος κατέβαινε από τα υψίπεδα του όρους Orjen. Σ’αυτο το σημείο, στην αρχαιότερη πόλη του κόλπου, την πόλη Risan, βρίσκεται το ξενοδοχείο μας (ένα γιγαντιαίο απολίθωμα της δεκαετίας του ’70), όπου θα υποδεχθούμε τον καινούργιο χρόνο. Καλή χρονιά συνοδοιπόροι!

Το πρόγραμμά μας ξεκινάει το επόμενο πρωινό, Πρωτοχρονιά, με ανάβαση στο όρος Lovcen (1749μ.), μέσα στα όρια του εθνικού δρυμού, πάνω από το χωριό Njegusi. Το Lovcen, μέρος των Διναρικών Άλπεων, είναι ένα βουνό με φυσικό, ιστορικό και πολιτιστικό συμβολισμό για τους Μαυροβούνιους, καθώς στην κορυφή του βρίσκεται το επιβλητικό μαυσωλείο με τη σαρκοφάγο του Petar Petrovic Njegos – ποιητή, αρχιεπισκόπου και εθνικού ηγέτη της χώρας. Η ορειβατική ομάδα κατευθύνεται προς την κορυφή, όπου λίγο πριν το τέλος μία σειρά από ανηφορικά σκαλοπάτια χτισμένα μέσα σε μία σκοτεινή στοά του βουνού οδηγούν στο περιώνυμο μνημείο, αποπροσανατολίζοντάς μας προς στιγμή για το πεδίο στο οποίο βρισκόμασταν: βουνοκορφή είναι τούτη ή χώρος (προσωπο)λατρείας;!

Η πεζοπορική ομάδα, από την άλλη, με αφετηρία το ίδιο χωριό, ξεκινάει μία διαδρομή κυριώς κατηφορική, μέσα από ερειπωμένα χωριά της περιοχής, με μία υψομετρική διαφορά 800-1000μ., και με περίσσια υπομονή καταφθάνουν στο μισοσκόταδο βρεγμένοι από την ασταμάτητη βροχή με φακούς κεφαλής. Στην επιστροφή, μεταφερόμαστε όλοι μαζί στην Kotor για περιήγηση στο κέντρο της παλιάς πόλης, προστατευόμενης από τη Χάρτα Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Το άλλο πρωί, ανηφορίζουμε οδικώς με χαλαρούς ρυθμούς προς Κροατία, ξαναπερνάμε σύνορα, και κάνουμε ολοήμερη στάση στην πόλη Dubrovnik. Εδώ επισκεπτόμαστε την παλιά πόλη και τα γύρω τείχη, περιδιαβαίνουμε στα στενά δρομάκια και τις πλατείες, και καθόμαστε αναπαυτικά στις απανταχού καφετέριες και στα εστιατόρια της πόλης. Μεσογειακό ταμπεραμέντο, ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική και ντόπια χειροτεχνήματα. Στην επιστροφή προς το ξενοδοχείο, σταματάμε για λίγο στην πόλη Herceg Novi και κάνουμε μία σύντομη παραλιακή βόλτα, απολαμβάνοντας το αναζωογοννητικό αεράκι της Αδριατικής με δροσιστικό παγωτό στο χέρι!

Πέμπτη μέρα του ταξιδιού μας και ξεκινάμε για ανάβαση στο όρος Orjen, πάνω από την πόλη Herceg Novi. Πεζοπορία όλων μίας περίπου ώρας έως το καταφύγιο Za Vratlom στα 1160μ. και εκεί η ομάδα χωρίζεται ξανά: οι πεζοπόροι μένουν να περιηγηθούν στη γύρω περιοχή και να γευματίσουν στο καταφύγιο, ενώ οι ορειβάτες συνεχίζουν ακμαίοι για την κορυφή Subra (1679μ.).

Ο καιρός γλυκός, με ελαφρύ χιονάκι να στολίζει σκούφους και σακίδια, και η ορειβατική ομάδα (αποτελούμενη από 18 άτομα συμπεριλαμβανομένου του ντόπιου οδηγού μας) αφήνει πίσω της το οροπέδιο για να ανηφορίσει σε πιο τραχιά πεδία απαιτήσεων scramble. Ο οδηγός μας, Zelco, γεμάτος αυτοπεποίθηση, διάβαζε το βουνό με κλειστά μάτια, και όλο μας καθησύχαζε για τις δυσκολίες μπροστά μας.

Λίγο ακόμα και άλλο ένα μικρό λούκι και άλλο ένα παγωμένο πέρασμα... ώσπου φτάσαμε κορυφή σούρουπο με ομίχλη. Α ρε Zelco οδοστρωτήρα! Φακοί κεφαλής έτοιμοι και βουρ για κατάβαση, να προλάβουμε λίγο φως πριν μας πιάσει η νύχτα ψηλά. Νυχτερινή πεζοπορία, με το χιόνι να πέφτει, και το καταφύγιο ακόμη μακριά. Στα χαμηλά, άλλο ένα εμπόδιο: βράχοι με κενά βάθους έως και εκατό μέτρων μεταξύ τους. Πηδήματα από βράχο σε βράχο προσεκτικά. Εγκαρτέρηση και μια ζεστή σκέψη: φασολάδα και κρασί στο καταφύγιο. Άραγε θα έχει μείνει λίγη και για μας;

Και ναι, έχει μείνει! Δείπνο, φωτογραφίες και επιστροφή με μία ακόμη ώρα κατάβασης μέχρι το δρόμο, όπου μας περιμένει το πούλμαν. Οι πεζοπόροι βρίσκονται ήδη στο ξενοδοχείο. Και εκεί που ετοιμαζόμαστε να φύγουμε, να σου πάλι ο Zelco να μας ξαφνιάζει, τυφλώνοντάς μας με μία κάμερα, «Θέλετε να πείτε κάτι για τις εντυπώσεις σας από το Μαυροβούνιο και τα βουνά του;»! Μετά από 11 ώρες στο βουνό, ψελλίζω λίγα επευφημητικά σχόλια, ανταλλάσουμε χειραψίες, κι όλοι πλέον κομμάτια από την κούραση επιστρέφουμε σιωπηλοί στα δωμάτια. Σωθήκαμε και σήμερα.

Αύριο, τελευταία μέρα στο Μαυροβούνιο, σταματάμε στο δρόμο της επιστροφής για μία σύντομη επίσκεψη στην παλιά πόλη της Kotor για να θαυμάσουμε την αρχιτεκτονική της και μέρα.

Ξανά σύνορα, ξανά διάσχιση της Αλβανίας, ξανά διανυκτέρευση στην πόλη Bitola, FYROM, και τελικά άφιξη σε ελληνικά εδάφη. Κι όσο κατεβαίνεις, ο καιρός να αλλάζει. Τί μένει;

Ο βαθμός δυσκολίας στο βουνό δε σχετίζεται απόλυτα με το ύψος του βουνού, το ομαδικό πνεύμα λειτουργεί θετικά στην αντιμετώπιση κινδύνων, οι Μαυροβούνιοι ορειβάτες μάς δίνουν κίνητρο να γίνουμε καλύτεροι.

Επόμενος στόχος στα Βαλκάνια, Σλοβενία!