29 Απριλίου 2025

ΑΜΟΡΓΟΣ ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒ

            ΑΜΟΡΓΟΣ ΜΕ Ε.Π.Ο.Σ. ΦΥΛΗΣ

11-16/9/2013

        Πριν πολλά….χρόνια επισκέφτηκα για πρώτη φορά την Αμοργό, με τον μετέπειτα άνδρα μου και την ερωτευτήκαμε….σφόδρα και οι δυο, τόσο… που για τα επόμενα τρία καλοκαίρια περνούσαμε τις διακοπές σ’ αυτό το νησί.

        Τότε νόμισα ότι όλο αυτό οφείλονταν στο γεγονός πως όταν είσαι ερωτευμένος… όλα τα βλέπεις  διαφορετικά.. πιο ωραία, πιο όμορφα…τους τόπους, τη φύση, τους ανθρώπους,  τον ήλιο, τον ουρανό…τα πάντα…

        Λες και αυτό το θαυμάσιο αίσθημα του έρωτα, που εδράζεται στην καρδιά, ξεχειλίζει απ αυτήν και διαχέεται σ’ όλη την πλάση και της δίνει άλλες διαστάσεις!…ανώτερες!..

        Τον περασμένο Σεπτέμβρη, βρέθηκα για άλλη μια φορά στην Αμοργό, με τον ορειβατικό σύλλογο στον οποίο είμαι μέλος, για μίνι διακοπές, σε συνδυασμό με πεζοπορίες και συμμετοχή σ’ ένα απ’ τα μεγαλύτερα πανηγύρια στο νησί, αυτό του “Σταυρού”.

        Και τώρα ανακαλύπτω πως  όχι μόνον δεν χάθηκε η “γοητεία” που ασκούσε επάνω μου αυτό το νησί, αλλά πως είναι μεγαλύτερη!…Τώρα το λατρεύω στην κυριολεξία!…παρ’ όλο που δεν είμαι πια ερωτευμένη…

        Το βαθύ αυτό συναίσθημα, αυτή τη φορά, το αποδίδω στο ότι “αλωνίζοντας” στην κυριολεξία το νησί απ’ την μια άκρη ως την άλλη, είδαμε  και βιώσαμε πολύ περισσότερα πράγματα, απ’ ότι βιώνει κανείς στις διακοπές…που κάνει ο πολύς ο κόσμος!…Και είναι διαπιστωμένο πως όταν ‘οργώσεις’με τα ποδαράκια σου έναν τόπο, τότε τον αγαπάς πιο πολύ, τον νιώθεις πιο οικείο, πιο δικό σου…

        Και τούτο γιατί το περπάτημα είναι βίωμα, στο οποίο μετέχουν όλες οι αισθήσεις…Βλέπεις τοπία, κάθε στιγμή και διαφορετικά,  μυρίζεις τις μυρωδιές απ ‘τα αγριολούλουδα της Φύσης, ακούς τους ήχους αυτής, τα τραγούδια των πουλιών, τα κουδούνια των κοπαδιών το φύσημα του αέρα, αισθάνεσαι τον καυτό ήλιο και την δροσιά της θάλασσας, την παγωνιά των χιονισμένων βουνών.

        Και όλα αυτά “καταγράφονται” στο είναι σου και γίνονται “κομμάτι” σου… κατά πως λέει και ένα ιαπωνικό ρητό, το παρακάτω…“Ο άνθρωπος είναι το “τοπίο” που αποτελείται απ’ όλα τα ‘τοπία’ που έχει δει στην ζωή του”.

        Με άλλα λόγια, το ‘ταξίδι’ με την ευρύτερη έννοια του όρου, όπου εντάσσεται και η πεζοπορία, διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες του ανθρώπου.

        Φτάσαμε στην Αμοργό, αργά το βράδυ και καταλύσαμε άλλοι στο κάμπινγκ και άλλοι σε ξενοδοχείο.

Η Αμοργός είναι ένα μακρόστενο νησί, καταμεσίς στο Αιγαίο, με άγριας ομορφιάς βραχώδεις ακτές, στην νότια πλευρά του.

        Ανήκει στις Κυκλάδες, αλλά δεν είναι Κυκλάδες…κατά τα λεγόμενα του γεωλόγου της περιοχής, που ήταν μαζί μας…δηλαδή τα πετρώματα του δεν μοιάζουν με αυτά των Κυκλάδων.

        Είναι άνυδρο και υδρεύεται από το νερό της βροχής που συλλέγεται σε στέρνες.

        Το όνομά της το οφείλει στο φυτό “άμοργος”  (λινοκαλάμη), από τις ίνες του οποίου, οι κάτοικοι στην αρχαιότητα, έφτιαχναν τους περίφημους “αμοργίνους” χιτώνες, γνωστούς για την διαφάνεια τους και το ζωηρό κόκκινο χρώμα.

         Ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας στο νησί, ανάγονται στην 4η χιλιετηρίδα π.Χ. Στην γειτονική της Κέρο, βρέθηκαν δυο περίφημα ειδώλια, ο “αυλητής” και ο ‘κιθαρωδός” της 3ης χιλ, που φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών΄.

        Στην αρχαιότητα υπήρχαν στο νησί τρεις πόλεις, η Μινώα, σε λόφο στα Κατάπολα, η Αρκεσίνη στα νότια και η Αιγιάλη στο βορρά.

        Η Χώρα της Αμοργού και τα χωριά της Αιγιάλης, είναι από τα πιο αντιπροσωπευτικά  και τα πιο καλά διατηρημένα δημιουργήματα της κυκλαδικής αρχιτεκτονικής, που φαίνεται ότι έχει τις ρίζες της στα αρχαία χρόνια.

        Επίσης άριστο δείγμα  της λαϊκής αρχιτεκτονικής είναι και οι πολυάριθμες εκκλησίες στο νησί και το μοναδικό μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας.

        Οι κάτοικοι του νησιού, φημίζονται για την απλοϊκότητα, την ευλάβεια, την ευγένεια, την φιλοξενία, την καλοσύνη και την χαρακτηριστική τραγουδιστή φωνή τους τους!…. Επίσης τηρούν  πιστά τις παραδόσεις.

         Η πρώτη μέρα των δραστηριοτήτων περιλάμβανε ανάβαση στο μοναστήρι του Σταυρού, στον Κρούκελο, με υψόμετρο στα 800μ, που κράτησε περί τις εφτά ώρες, πήγαινε-έλα.

        Πρώτη στάση στη Λαγκάδα, για αναψυχή, καθώς η ζέστη και η άπνοια, μας ταλαιπώρησαν αφάνταστα..σ’ αυτήν την μικρή διαδρομή… και ξανά στην ανηφόρα για τον Σταυρό. Προσπεράσαμε το εκκλησάκι της Αγ. Βαρβάρας και το μοναστήρι του Ιωάννη του θεολόγου, κτίσμα του 9ου αιώνα και κατά το μεσημέρι ήμασταν στο Σταυρό.

        Το εκκλησάκι απέριττο και λευκό σαν περιστέρι…όπως όλα τα εκκλησάκια στο Αιγαίο, σε  εντυπωσιακή τοποθεσία, στο “φρύδι” ενός γκρεμού. Τριγύρω ερειπωμένα προσκτίσματα,  ξενώνες, μαγειρείο και τράπεζα.

         Οι προσκυνητές ανεβαίνουν με τα πόδια η τα ζώα, και παλιότερα διανυκτέρευαν εδώ. Και αφού έτρωγαν το ‘πατατάτο’ και το ‘ξυδάτο’, τα κλασικά πιάτα των πανηγυριών στην Αμοργό, το στήναν στο χορό… Μετά όμως από ένα φονικό, που έγινε πάνω στο χορό…σταμάτησε πια αυτή η πρακτική και το γλέντι τώρα γίνεται στην Λαγκάδα.

        Εμείς φτάσαμε επάνω  στην ώρα, που ο παππάς ευλογούσε το φαγητό…που ήταν  παραδόξως…κατσικάκι με ρύζι… που συνοδεύονταν από ντόπιο κρασί.

        Κατεβαίνοντας αισθανθήκαμε για δεύτερη φορά…ένα δέος… καθώς το μονοπάτι περνούσε από άγρια βράχια, που έπεφταν απότομα στην θάλασσα…

        Το Σάββατο κάναμε μια κυκλική πορεία από Αιγιάλη- Λαγκάδα-  Στρούμπος- Θολάρια, με κατάληξη στην όμορφη παραλία Λευρωσός για μπάνιο και φαγητό.

        Στα Θολάρια επισκεφτήκαμε τους Αγ. Αναργύρους και το εκκλησιαστικό μουσείο.

        Τα Θολάρια πήραν το όνομα απ’ τους πολλούς ρωμαϊκούς θολωτούς τάφους, που βρέθηκαν εκεί.

        Το απόγευμα επίσκεψη στη Χώρα,στο βενετσιάνικο κάστρο της, πάνω στον εντυπωσιακό μονόλιθο, στους ερειπωμένους ανεμόμυλους στο λόφο και βόλτες για καφέ η φαγητό στη Λόζα, (την κεντρική πλατεία), και στα γραφικά δρομάκια με τις εμπροστιάδες(στοές).

        Την Κυριακή πεζοπορία στο μονοπάτι, από Αιγιάλη-Ποταμός- Ανω Ποταμός, που σε βγάζει στη χώρα και στην Μονή της Χοζοβιώτισσας.

        Η κατάβαση στη Μονή, άκρως εντυπωσιακή, καθώς το μοναστήρι είναι κτισμένο σε σχεδόν κάθετο βράχο, του βουνού προφ. Ηλίας.

        Μοιάζει “καρφιτσωμένο” πάνω στα κοκκινωπά βράχια, 300 μ. πάνω απ’ τη θάλασσα. Είναι οκταόροφο με κελιά, ξενώνες ,αρχονταρίκι και πολλά κειμήλια.

        Ονομάστηκε έτσι γιατί η εικόνα της ,έφτασε εδώ από την Μονή Χοζιβά της Παναγίας, στην Παλαιστίνη, την περίοδο της εικονομαχίας και η θέση της υποδείχτηκε από το Θεό με θαυματουργικό τρόπο.  Το τοπίο της εδώ Μονής, μοιάζει πολύ με εκείνο της αντίστοιχης , στην Παλαιστίνη. Έχει τρεις μοναχούς και γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου.

        Εδώ ξεναγηθήκαμε και στη συνέχεια απολαύσαμε, στο “ζεστό” αρχονταρίκι, το  κλασικό λουκουμάκι, μουστοκούλουρα και την ωραιότερη “ψημένη” ρακί της Αμοργού.

        Η ‘ψημένη’ ρακή, είναι ένα είδος λικέρ, που γίνεται από ρακή, που βράζει με ζάχαρη (ένα μέρος καμμένη και το άλλο σκέτη), κανέλα και φύλλα λεμονιάς. Τις ακριβείς αναλογίες… μην με ρωτήσετε….δεν τις γνωρίζω!…

        Ακολούθησε μπάνιο, στο απέραντο γαλάζιο… της ξακουστής   παραλίας, της Αγ. Άννας.

        Ο Άγ. Γεώργιος ο Βαρσαμίτης, που δεν ήταν επισκέψιμος…είναι κτισμένος, πάνω στο αρχαίο υδρομαντείο, στο σημείο που υπήρχε και η μοναδική πηγή του νησιού, και το οποίο συνέχισε την λειτουργία, ως τα μέσα της δεκαετίας του 50,που ο τότε επίσκοπος ‘μπαζωσε’ το πηγάδι, απ’ όπου αντλούσαν το “λάλλον”  ύδωρ.

        Από τον συμπαθέστατο κυρ-Γιάννη, που φρόντιζε το μοναστήρι, έχω ακούσει ιστορίες, που γνώριζε από ‘πρώτο χέρι’, για χρησμούς που δόθηκαν απ’ το εν λόγω μαντείο και βγήκαν αληθινοί….

        Οι τελευταίες μας,  πορείες, έγιναν στο νότιο τμήμα του νησιού, όπου το τοπίο “ημερεύει” και είναι καλλιεργήσιμο το μεγαλύτερο μέρος του.

        Το λεωφορείο μας άφησε στο χωριό Βρούτση και από εκεί περπατήσαμε  ως το αρχαίο και εντυπωσιακό κάστρο της αρχαίας Αρκεσίνης, Η πορεία μας τελείωσε στο χωριό Αγ. Τριάδα, για επίσκεψη, στον ‘Πύργο στο Χωριό’, που λέγεται και ‘Πύργος του Βασίλη’.

        Ο Πύργος είναι κτίσμα του 4ου αιώνα π. Χ,  φέρει επιγραφή με το όνομα ‘Κτησιφώντος’, που αποδεικνύει πως είναι ιδιωτικό κτίσμα, που χρησίμευε ως κατοικία του γαιοκτήμονα, ως αποθήκη σιτηρών, ως φρυκτωρία,  και ως κάστρο για την προστασία των κατοίκων από πειρατικές η άλλες επιδρομές.

        Ακολούθησε μπάνιο στην μαγευτική παραλία του Μούρου και φαγητό (κατσικάκι γεμιστό, ρεβύθια, φάβα κλπ) σε  εξοχική ταβέρνα, στον Ασφοντυλίτη, που έκλεισε με  τραγούδια και χορούς…

 

ΛΕΜΟΝΙΑ ΝΤΟΥΜΑ

Αφήστε μια απάντηση