30 Απριλίου 2025

Ισημερινός – Αναβάσεις στα ηφαίστεια

Ισημερινός – Αναβάσεις στα ηφαίστεια Cotopaxi και Carihuaιrazo.

Ενα ταξίδι από το σημείο μηδέν της γης.

Στο Σύλλογο, οι προσδοκίες για το 2009, ήταν να ξεπεράσουμε τις προηγούμενες επιδόσεις μας και να πάμε ψηλότερα, κάνοντας πράξη την προσφιλή στο χώρο μας ορειβατική ευχή. Έτσι, όταν έγινε η επιλογή του ψηλότερου ηφαιστείου του Ecuador σε υψόμετρο 6.310μ., εστιάσαμε στη βελτίωση της φυσικής μας κατάστασης και επικεντρωθήκαμε περισσότερο στην καλή προετοιμασία για το εγχείρημα που πρώτη φορά θα τολμούσαμε. Οχτώ οι επίδοξοι ορειβάτες. Παράλληλα, σε επικοινωνιακό… πυρετό με το ταξιδιωτικό γραφείο που συνεργαστήκαμε, φτιάχτηκε το υπόλοιπο πρόγραμμα (ορειβατών και πεζοπόρων), χωρίς να παραλείψουμε τις επισκέψεις σε κάθε ξεχωριστή γωνιά της χώρας που ήταν κοντά στα βουνά που κινηθήκαμε: Καταρράκτες, υπαίθρια παζάρια, θερμά λουτρά, λίμνες, κρατήρες, τροπικά δάση της βροχής και άλλα πολλά.

Εκεί που ο ήλιος πέφτει κάθετα.

Μετά από 22 ώρες πτήσης, με ενδιάμεσες στάσεις και τρεις αλλαγές αεροσκαφών, προσγειωθήκαμε στο Quito, την πρωτεύουσα της χώρας, σε υψόμετρο 2850μ., πόλη περιτριγυρισμένη από καταπράσινα ψηλά βουνά, με κτίρια αποικιοκρατικού ρυθμού και σύγχρονες πολυκατοικίες, με έντονο το ινδιάνικο στοιχείο στους δρόμους της. «Quito», στη διάλεκτο των ινδιάνων της φυλής Quechuas, σημαίνει «εκεί που ο ήλιος πέφτει κάθετα». Η θέση της πόλης επιλέχτηκε από τους γηγενείς ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, φαινόμενο που είχαν αντιληφθεί μερικούς αιώνες πριν παρατηρώντας τις σκιές. Στην πόλη κυριαρχούν οι γιορτές για την εαρινή και τη χειμερινή ισημερία, ημέρες που τα τοτέμ δεν ρίχνουν σκιές. Πολλά χρόνια αργότερα κοντά στην πόλη προσδιόρισαν οι Γάλλοι τη θέση του σημείου μηδέν της γης κατασκευάζοντας το γνωστό μνημείο.

Μηδενίσαμε λοιπόν τα… χρονόμετρά μας και το πραγματικό μας ταξίδι άρχισε σε μικρή απόσταση από το σημείο μηδέν για να ολοκληρωθεί 19 μέρες αργότερα με την επίσκεψή μας στο μνημείο El Mundo. Ένα κυκλικό ταξίδι με αρχή και τέλος κοινό για ορειβάτες και πεζοπόρους, και ενδιάμεσα οι αναβάσεις στις κορυφές των ηφαιστείων. Κινηθήκαμε στους πρόποδες των ηφαιστείων Carihuairazo και Chimborazo. Η χώρα είναι ένα μικρό διαμάντι φυσικής ομορφιάς επειδή συμπυκνώνει όλες τις εναλλαγές των τοπίων πολύ μεγαλύτερων σε έκταση χωρών της Λατινικής Αμερικής. Αρκετές και οι εναλλαγές στις ινδιάνικες φυλές, (σε χαρακτηριστικά και ενδυμασίες) που γνωρίσαμε μια και στη χώρα κατοικούν ινδιάνοι σε μεγαλύτερο ποσοστό από κάθε άλλη χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Κοινές αναβάσεις ορειβατών και πεζοπόρων

Η προετοιμασία και ο απαραίτητος εγκλιματισμός για όλους έγινε με τρείς ενδιαφέρουσες κοινές αναβάσεις:

11/4/09 Pasochoa: Πρώτη ανάβαση από τα 2.800μ. στα 3500μ. Πρωτόγνωρη εμπειρία για αρκετούς από την συντροφιά μας που δεν είχαν επιχειρήσει να υπερβούν τα 2917 μ. του Ολύμπου μας. Υγρά πυκνά δάση, στο ξεκίνημα της πορείας μας, και χαμηλή βλάστηση στη ζώνη paramo, που ήταν το όριο της πρώτης μέρας. Καλή προσαρμογή των πεζοπόρων-αρχαρίων για τα 3500μ.

12/4/09, Από το χωριό Pouroua, 3800μ., ανάμεσα σε ντόπιους και κοπάδια Alpaca (είδος llama), πεζοπορήσαμε μέχρι τα 4.285μ. φτάνοντας στο δάσος με τα μοναδικά αιωνόβια παράξενα ιερά δένδρα των ινδιάνων “polylepis”. Οι κορμοί τους μοιάζουν με ανθρώπινα μέλη κι οι Quechuas χρησιμοποιούσαν τη φλοίδα του κορμού τους ως χαρτί. Η σταδιακή ανάβαση της αρκετά μεγάλης υψομετρικής διαφοράς δεν ήταν ό,τι καλύτερο για τον εγκλιματισμό μας και κάμποσοι ένιωσαν συμπτώματα αδιαθεσίας μεγάλου υψομέτρου που χάθηκαν όμως γρήγορα με την κατάβασή μας.

13/4/09 Ανάβαση από τα 2.870μ. έως τα 4680μ. στον παγετώνα, αναβιώνοντας μια ασχολία που χάθηκε περίπου το 1970, του παγοπώλη. Κατά τη διάρκεια της ανάβασης ο εξηντάχρονος Ινδιάνος που μας συνόδεψε στην πεζοπορία με το μικρόσωμο γαϊδουράκι του, έκοψε «agavi», χόρτο που αφθονεί στις «αλπικές» θα λέγαμε ζώνες των Άνδεων, έπλεξε με επιδεξιότητα σχοινιά. Όταν φτάσαμε στις crevasses του παγετώνα, δούλεψε με τσεκούρι και λοστό για να σπάσει μεγάλα κομμάτια πάγου, να τα τυλίξει στο χόρτο για να μη λειώσουν, να τα φορτώσει στο γαϊδουράκι του δένοντάς τα με τα σχοινιά που είχε φτιάξει πριν μερικές ώρες. Η διαδικασία διάρκεσε περίπου 8 ώρες και το επάγγελμα αυτό το έκανε από μικρό παιδί συνοδεύοντας τον πατέρα του, για να πουλήσουν πάγο στην πόλη για 2-3 δολάρια αμοιβή.

Η πρώτη ορειβατική επιτυχία. Carihuairazo 5.028 μ.

14-15/4/09, χρειάστηκαν 2 μέρες προετοιμασίας και προσπάθειας των ορειβατών για την επιτυχή ανάβαση στην κορυφή της πρώτης κορυφής. Γνώριμη και προσφιλής διαδικασία για τους περισσότερους από την ομάδα: παραλαβή εξοπλισμού (κραμπόν, πιολέ, μπωντριέ, κράνη κλπ), φόρτωμα σακιδίων και προμηθειών στο βαν, γνωριμία με τους οδηγούς βουνού που με πολύ κέφι μας συστήθηκαν: ο Πάτο, αρχηγός, διπλωματούχος οδηγός βουνού, ο Μίλτον, ο Άνχελ κι ο Χουάν Κάρλος κι η αρχή της ανάβασης, από την πόλη… γίνεται, όπως λέει και η ορειβατική παροιμία (πώς και δεν τη ξέρετε?). Όταν το βαν εγκατέλειψε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο, το ταξίδι ήταν περιπέτεια στους χείμαρρους που έμοιαζαν με δρόμους και η οδηγός με σοβαρές ζημιές στο μισοκατεστραμένο βαν, μας άφησε στο καταφύγιο του Carihuairazo στα 4.200μ. το μεσημέρι. Δείπνο και ύπνος στο καθαρό καταφύγιο με τον ινδιάνο Quecha καταφυγιάρχη και τη μικροσκοπική ηλιοκαμένη κόρη του Ιζαμπέλ να τριγυρίζει με εκπληκτική άνεση στα 4.200μ. Τα ζεστά φαγητά που μας ετοίμασαν οι οδηγοί μας ήταν νόστιμα και το ρόφημα με ζεστές φράουλες στο τέλος είχε και μια σπιτική θαλπωρή που καταπράυνε τις σκληρές συνθήκες μεγάλου υψομέτρου στο παγωμένο καταφύγιο. Σαφείς οι οδηγίες του Πάτο για την αυριανή πορεία και ύπνος στις 6 το απόγευμα. Ξύπνημα στη 1.00 τα ξημερώματα, πρωινό και αναχώρηση στις 2.15 για την πορεία με τους φακούς κεφαλής στο ομιχλώδες νυχτερινό τοπίο, που έκανε τη συντροφιά μας να μοιάζει με τεράστια πυγολαμπίδα. Μετά από 5/ωρη νυχτερινή πορεία φτάσαμε στην άκρη του παγετώνα, φορέσαμε τον εξοπλισμό μας (crampons και μπωντριέ) και ασφαλιστήκαμε αφού δεθήκαμε σε σχοινοσυντροφιές ανά δύο άτομα, ανηφορίζοντας μαζί με τον ήλιο που την ίδια ώρα έκανε το καθημερινό κι αιώνιο δρομολόγιό του από τις ανατολές του κόσμου. Η κλίση μεγάλη κι ο καιρός ευμετάβλητος με το πέρασμα της ώρας. Φτάσαμε σε επικίνδυνο και με μεγάλη κλίση σημείο, 200μ. περίπου πριν την κορυφή με πέτρες και σαθρό πεδίο που αφού κινηθήκαμε με μεγάλη προσοχή, τα καταφέραμε στις 7.30 το πρωί να φτάσουμε στην κορυφή. Από εκεί τα σύννεφα άφηναν να φανεί άλλοτε ο καταγάλανος ουρανός κι άλλοτε το μεγαλόπρεπο Chimborazo, ο επόμενος στόχος των 6310μ., γεμίζοντάς μας με δέος και προβληματισμό: θα τα καταφέρουμε; Γέλια, σημαίες, φωτογραφίες, η θέα που μένει αξέχαστη, η ικανοποίηση που μόνο οι ορειβάτες νοιώθουν στα ψηλά, αυτοί οι ξεχωριστοί κι ιδιαίτεροι άνθρωποι, σύντροφοι και σχοινοσύντροφοι, αυτοί που ρισκάρουν, που αναζητούν σε επικίνδυνες πολλές φορές διαδρομές την κορύφωση, την επίτευξη του στόχου, το σπάνιο, το ιδιαίτερο…

Η ορειβασία κρύβει και αποτυχίες: Chimborazo

17-19/4/09 Μεγάλη Παρασκευή στην πατρίδα μας κι εμείς φτάσαμε πριν τις 12:00 στο πρώτο καταφύγιο «Carell» στα 4.800μ. ένα άθλιο κτίριο με βρώμικη κουζίνα. Τα παράθυρα του κοιτώνα κλεισμένα πρόχειρα με νάυλον κι η θερμοκρασία 2ο C το μεσημέρι. Το απόγευμα, μικρές πορείες για προσαρμογή αλλά μάταιες γιατί με το πέρασμα της ώρας όλοι εμφανίζαμε έντονες ενοχλήσεις με πυρετό, διάρροια και εμετό από πιθανή ίωση ή από τις επιπτώσεις της βρώμικης κουζίνας. Ο ύπνος, αν και πολύτιμος για ανάκτηση δυνάμεων, σχεδόν αδύνατος στα άρρωστα σώματά μας. Το ξημέρωμα του Μ. Σαββάτου με δυσκολία και εντελώς εξαντλημένοι οι περισσότεροι, ανεβήκαμε άλλα 200μ. και φτάσαμε στο δεύτερο καταφύγιο «Whymper» στα 5.000μ., όπου οι συνθήκες ήταν καλύτερες στο άνετο πέτρινο κτίριο. Όταν, στις 23:45, λίγο πριν τα μεσάνυχτα, ξεκινήσαμε την ανάβαση οι περισσότεροι είμαστε λίγο καλύτερα, εκτός από ένα άτομο που κρίθηκε από τους οδηγούς ότι ίσως έπρεπε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο. Μεγάλη η κλίση στον παγετώνα και μετά από 20’ ασφαλιστήκαμε σε σχοινοσυντροφιές και συνεχίσαμε την απότομη ανάβαση από τη διαδρομή El Castillo. Η ποιότητα του χιονιού δεν ήταν η αναμενόμενη παρ’ όλο που είχαν περάσει αρκετές μέρες από την τελευταία κακοκαιρία στο βουνό. Αφού αφήσαμε τα τελευταία εμφανή βράχια του El Castillo, συνεχίσαμε βαδίζοντας σε κόψεις που με το φως του φεγγαριού έκαναν τον παγετώνα να λάμπει σαν στρωμένος με αστέρια κάτω από τα καρφιά των κραμπόν μας. Η προσπάθεια επίπονη και κοπιαστική, τα αλτίμετρα έδειχναν 5820μ. κι ο οδηγός μας, Πάτο, ανήσυχος κάνει τομή χιονιού: οι ενδείξεις απογοητευτικές για την ασφάλειά μας. Έπρεπε να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια γιατί κάτω από την πρώτη στρώση του ελαφρά σκληρού χιονιού, το αφράτο και μαλακό χιόνι προεξοφλούσε επικίνδυνες συνθήκες. Η επιστροφή δεδομένη πλέον. Το ίδιο έκαναν και δύο άλλες αποστολές Γερμανών και Ελβετών που είχαν ξεκινήσει μαζί μας. Στον ουρανό έλαμπε ο Σταυρός του Νότου και συνόδευε την κατάβασή μας στο καταφύγιο. Στις 5.30 τα ξημερώματα, φτάσαμε στο καταφύγιο, ψελλίσαμε «Χριστός Ανέστη» (ένα τόσο διαφορετικό Πάσχα μακριά από την πατρίδα μας…) και εξαντλημένοι κοιμηθήκαμε για λίγες ώρες. Η ασφάλειά μας προείχε, το βουνό είχε αποφασίσει για μας. Ίσως μια άλλη φορά να σταθούμε πιο τυχεροί. Δύσκολες συνθήκες και βροχερό καιρό συνάντησαν και οι πεζοπόροι μας κατά τη διάρκεια του Inca trail , οι δυσκολίες δεν χτυπούν μόνο τους ορειβάτες…. (παρηγορηθήκαμε)!

Cotopaxi, 5.897μ.: για να θυμόμαστε πάντα το Ecuador!

24-25/4/09. Η απόφαση πάρθηκε σχετικά γρήγορα όταν ξεκουραστήκαμε: να επιχειρήσουμε μια ακόμη προσπάθεια στη χώρα των 70 ηφαιστείων! Ο Κωστής αρχηγός, η Χριστίνα, η Ιφιγένεια, ο Κώστας, η Αλέκα κι εγώ. Πήραμε ένα βαν που έμπαζε όλο το καυσαέριο μέσα, τους οδηγούς μας κι ένα Αμερικανό που είχε την ίδια επιθυμία με εμάς, φορτώσαμε προμήθειες και φτάσαμε μετά από πολύωρο ταξίδι, διασχίζοντας κοιλάδες με ηφαίστεια δεξιά κι αριστερά, οδηγώντας και πεζοπορώντας μέχρι το Refugio «J.Rivas» στα 4.800μ. Φαγητό, ύπνος και ξεκούραση (γνώριμη διαδικασία) και έναρξη ανάβασης στις 23:30. Η συνεχής ανάβαση των σχοινοσυντροφιών στον παγετώνα μέσα στο απόλυτο σκοτάδι, οι δυσκολίες από το υψόμετρο, η γεμάτη επιμονή προσπάθεια όλων έκανε τα 1197μ. που θα διασχίζαμε μέχρι την κορυφή, να φεύγουν μέτρο-μέτρο πίσω μας και τις ώρες που περνούσαν, εξαντλητικές. Η φυσική μας κατάσταση άριστη αυτή τη φορά, σκαρφαλώναμε παγωμένα περάσματα χωρίς να βλέπουμε τίποτα πιο πέρα από το φως των φακών μας. Όταν άρχισε να χαράζει είχαμε φτάσει στο μεγάλο παγωμένο λούκι με κλίση 40 περίπου μοιρών, κάναμε ρελέ στον παγετώνα και ανεβήκαμε όλοι. Ήταν το δυσκολότερο κομμάτι της ανάβασης. Τραβερσάραμε στη συνέχεια σε παγωμένες κορνίζες και χάσματα σε crevasses, απολαμβάνοντας την εκπληκτική θέα πάνω από τα σύννεφα που μας χάριζε το πρώτο φως της αυγής. Λίγα μέτρα μας απέμεναν μέχρι την κορυφή και το κρύο τσουχτερό έμπαινε στα ανοίγματα που άφηναν οι μπαλακλάβες μας. Τα καταφέραμε όλοι!! Η κορυφή μάς χάρισε το μοναδικό θέαμα του τεράστιου σκοτεινού κρατήρα του ενεργού ηφαιστείου, να χάσκει πλάι μας σαν υπερφυσικό καζάνι της κόλασης (!) μια κι η ζέστη από τα έγκατα της γης που έφτανε στα 5897μ., είχε λιώσει τον πάγο στα τοιχώματα του κρατήρα. Θέαμα μοναδικό. Εντυπωσιακή κι η κατάβασή μας στο καταφύγιο, με καταπληκτική θέα και παγοκαταρράκτες που λίγες ώρες πριν περνούσαμε ανυποψίαστοι δίπλα τους αγνοώντας την ύπαρξή τους μέσα στο πυκνό σκοτάδι να μας χαρίζουν μοναδικές και αξέχαστες εικόνες.

Η χώρα των ινδιάνων

Πώς να χωρέσει σε λίγες γραμμές ένα ταξίδι που όσο περνά ο καιρός οι δυνατές στιγμές αυτού του ταξιδιού αντέχουν στο χρόνο και είναι αυτές που προσδιορίζουν τελικά τί ήταν για μας αυτό το ταξίδι και κυρίως όταν αυτές τις στιγμές τις μοιραστήκαμε με ανθρώπους που είχαν τις ίδιες επιλογές; Τότε παίρνουν μια άλλη διάσταση: Μοιράστηκα με τους πεζοπόρους την ικανοποίηση ότι έφτασαν οι περισσότεροι από αυτούς πρώτη φορά στη ζωή τους ως 4.680μ. και τα κατάφεραν! Μοιράστηκα με τους ορειβάτες, την ικανοποίηση της υπέρβασης των ορίων τους φτάνοντας στα 5897μ. του Cotopaxi και – ποιος ξέρει – ίσως κάποιοι από την συντροφιά μας να επιχειρήσουν ψηλότερους στόχους στο μέλλον. Η χαρά που το προσπάθησαν μαζί μας, ήταν ακόμη μεγαλύτερη, τα βουνά φέρνουν βουνά….

Η χώρα των Ινδιάνων – γιατί έτσι έπρεπε να λέγεται το Ecuador – εκτός από τα ηφαίστεια, τις εντυπωσιακές θερμές πηγές, τα ποτάμια, τους καταρράκτες, τη ζούγκλα, τα δάση της βροχής, τη λίμνη-κρατήρα Quilotoa, το Μνημείο Εl mundo, τις γειτονιές του Quito και άλλες πολλές φυσικές ομορφιές που γνωρίσαμε πεζοπορώντας στη χώρα, μας κέρδισε με τις αξέχαστες ινδιάνικες φυσιογνωμίες που συναντήσαμε. Όταν κοιτάζω τις φωτογραφίες από το ταξίδι στη θέση μηδέν της υδρογείου μας, αναπολώ τις εμπειρίες που έζησα εκεί, πολύχρωμες σαν τα κόκκινα και μπλε πανωφόρια των Ινδιάνων, σαν τα καλλιεργημένα χωραφάκια τους με κάθε λογίς σπορά, σαν τα στρογγυλά πρόσωπά τους τα χαμογελαστά και καλοσυνάτα…. Οι κοινότητές, τα χωριά, οι καλλιέργειες, τα πολύχρωμα ρούχα, τα καπέλα τους, οι υπαίθριες αγορές τους, το παζάρι στο Guamoto και η ζωοπανήγυρις, τα ζαχαροκάλαμα, τα llama, τα alpaca, τα πλατιά χαμόγελά τους, οι ευγενικές φυσιογνωμίες τους στις φτωχικές καλύβες, θα είναι λίγα από αυτά που ζήσαμε εκεί και θα μοιραστούμε μαζί σας στην παρουσίαση του ταξιδιού των 17 ημερών το Νοέμβριο στην Αθήνα, με νότες ινδιάνικης μουσικής, εκτός από τα ψηλά βουνά της χώρας αυτής….

Θα σας περιμένουμε!

Καλλιόπη Δηλαβεράκη

Αφιερωμένο στην εξάχρονη Ιζαμπέλ που μεγαλώνει στα 4.200μ., με το μαύρο καπελάκι στο αχτένιστο κεφάλι και τις πλαστικές μικροσκοπικές γαλότσες της που κέρδισε τις καρδιές μας.

Αφήστε μια απάντηση