ΣΤΑ ΛΑΣΙΘΙΩΤΙΚΑ ΒΟΥΝΑ, κορυφή ΣΠΑΘΙ
ΛΑΣΗΘΙΩΤΙΚΑ ΒΟΥΝΑ-ΚΟΡΦΗ ΣΠΑΘΙ
1-4 Ιουνίου 2012
κείμενο : Λεμονιά Ντούμα
Για άλλη μια φορά βρεθήκαμε στην Κρήτη και συγκεκριμένα στο οροπέδιο Λασιθίου, για αναβάσεις και διασχίσεις φαραγγιών…
Ήμασταν 50 ορειβάτες και πεζοπόροι, με αρχηγούς τους Πόπη Δηλαβεράκη και Άλκη Κεχουδάκη.
Η Κρήτη είναι αγαπημένος προορισμός για τους λάτρεις των βουνών, καθώς διαθέτει πανέμορφα, ψηλά και κακοτράχαλα βουνά (Λευκά Όρη, Ψηλορείτης, Λασιθιώτικα),που βρίθουν από σπήλαια και σπηλιαράκια και που τα «χαρακώνουν» αρκετά φαράγγια, απ’ τα οποία μερικά είναι πολύ όμορφα και εντυπωσιακά και άλλα λιγότερο.
Το Οροπέδιο Λασιθίου είναι μια «ιδιαίτερη» περιοχή της Κρήτης, 70 χιλ. νοτιοδυτικά της πόλης του Ηρακλείου. Βρίσκεται σε μια ήρεμη και γόνιμη περιοχή που περιτριγυρίζεται από τα άγρια ψηλά βουνά της Δίκτης. Η θέα στα τριγύρω βουνά της Σελένας και του Αφέντη Χριστού είναι μοναδική. Το υψόμετρό του ποικίλει από 800 έως 850 μ.
Τα 18 γραφικά χωριά του Οροπεδίου είναι κτισμένα στους πρόποδες των τριγύρω βουνών για να αφήνουν τον κάμπο ελεύθερο για καλλιέργεια και συνδέονται μεταξύ τους με έναν κυκλικό δρόμο, μήκους 23 χιλ.
Το σήμα κατατεθέν του Οροπεδίου είναι οι περίφημοι μύλοι, με τα λευκά πανιά, φτιαγμένοι στα τέλη του περασμένου αιώνα, με σκοπό την ύδρευση και άρδευση του. Σήμερα υπάρχουν ελάχιστοι.
Άλλο αξιοθέατο του Οροπεδίου είναι οι λίνιες, που είναι γραμμικά έργα αποστράγγισης- άρδευσης που έφτιαξαν οι Ενετοί για να ποτίζεται όλος ο κάμπος, ο οποίος επί των ημερών τους ήταν ο σιτοβολώνας της Κρήτης.
Οι λίνιες που είναι ακόμη και σήμερα ορατές, χώρισαν το Οροπέδιο σε 193 τετράγωνα, τα οποία δόθηκαν ως κλήροι στις οικογένειες των εποίκων, που ήλθαν απ’ την Πελοπόννησο, επί Ενετοκρατίας. Οι κλήροι στα ενετικά λέγονται Lassitiη Lasciti, και έδωσαν το όνομά τους στην περιοχή.
Κατά τις 9 η ώρα περίπου του Σαββάτου ήμασταν στο Οροπέδιο και αφού πήραμε ένα τρικούβερτο πρωινό…με παραδοσιακά προϊόντα του τόπου (ανθότυρο, γραβιέρα, ελιές), σε ταβέρνα-καφέ της περιοχής, προωθηθήκαμε με το λεωφορείο, στο σημείο, όπου τελειώνει…το φαράγγι του Χαυγά.
Το φαράγγι του Χαυγά, το μοναδικό του Οροπεδίου, έχει μήκος 3-4χιλ.είναι σπάνιας φυσικής ομορφιάς και με σχεδόν κατακόρυφα τοιχώματα σε ορισμένα σημεία.
Περπατήσαμε για αρκετή ώρα μέσα στην κοίτη του φαραγγιού και μετά παίρνοντας το παλιό μονοπάτι που βγάζει στο Οροπέδιο Καθαρού, ανηφορίσαμε μέχρι το εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού.
Kαι ενώ ανηφορίζαμε, είδαμε έκπληκτοι, έναν τεράστιο αετό να πετάει μεγαλόπρεπα…και με υπερηφάνεια, από πάνω μας…
Από το σημείο αυτό βλέπαμε το Οροπέδιο του Καθαρού και την κορφή Λάζαρο.
Στη συνέχεια από τη σωζόμενη παλιά στράτα, που ένωνε τα χωριά του Οροπεδίου με τις Μάλες και την Ιεράπετρα και τις «στροφές της Αλέξαινας…»,που μας καταταλαιπώρησαν…επιστρέψαμε στο χωριό Αγ. Πελαγία του Οροπεδίου, μετά από πορεία τεσσάρων ωρών περίπου. Κάναμε δηλαδή μια κυκλική πορεία.
Και ενώ κατεβαίναμε τις «στροφές της Αλέξαινας», είδαμε στον ουρανό από πάνω μας, να πετάει ένα σμήνος αρπακτικών πουλιών (αετών), σε κυκλικό σχηματισμό…Ωραίο θέαμα πραγματικά…
Aκολούθησε επίσκεψη στο Δικταίον Άντρο, που βρίσκεται κοντά στο χωριό Ψυχρό.
Το σπήλαιο αυτό έχει διαδραματίσει σπουδαίο λατρευτικό ρόλο στην αρχαιότητα, καθώς ο μύθος ήθελε να γεννιέται εδώ ο Δίας, ο θεός των θεών και των ανθρώπων…Γι’ αυτό και το Λασίθι ονομάζεται και Βηθλεέμ της αρχαιότητας…Επίσης σύμφωνα με την παράδοση, στο σπήλαιο αυτό ενώθηκε…ο Δίας με την Ευρώπη, η οποία στη συνέχεια…γέννησε τον Μίνωα, μυθικό βασιλιά της Κρήτης, ο οποίος, εδώ σ’ αυτόν τον τόπο έπαιρνε από τον Δία τους νόμους, κάθε 9 χρόνια και τους έδινε στους ανθρώπους…
Δεν σας θυμίζει λίγο η ιστορία αυτή, τον Μωυσή που πήρε τις δέκα εντολές στο όρος Σινά και τις έκανε νόμους του κράτους του Ισραήλ?…Επίσης από άλλη πηγή είναι γνωστό ότι ο Μίνωας με τον Μωυσή, έζησαν την ίδια εποχή και είχαν στην Αίγυπτο, τον ίδιο Δάσκαλο, που τους «μύησε» στα μυστήρια της ζωής και του θανάτου…
Τυχαίο μήπως τάχα είναι και το ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο ιδρυτής της τωρινής μας θρησκείας, γεννήθηκε και αυτός σε σπήλαιο…και οι πρώτοι άνθρωποι που τον είδαν, ήταν βοσκοί…όπως προφανώς συνέβη και κατά την γέννηση του Διός στα όρη της Δίκτης…
Τίποτα δεν είναι τυχαίο…σ’ αυτόν τον κόσμο…
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, όλες οι θρησκείες, λένε περίπου τα ίδια πράγματα, υπερασπίζονται το «καλό» και το ηθικό και καταδικάζουν το «κακό» και σε όλες «συμβαίνουν» παρόμοια γεγονότα η ανάλογα…
Αλλά ας αφήσουμε τις φιλοσοφίες…και ας γυρίσουμε στο Δικταίον Άντρο.
Για να φτάσεις στο σπήλαιο, πρέπει να περπατήσεις περίπου 20 λεπτά, αλλά αξίζει τον κόπο…γιατί θα αντικρίσεις ένα σπήλαιο…ιδιαίτερο…άκρως μυστηριακό…με πλούσιο σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο, κυρίως κουνουπιδοειδούς μορφής και νερό στο βάθος. Ένας τόπος… «ιδανικός»…για την γέννηση ενός θεανθρώπου και ιδρυτή μιας θρησκείας…που κράτησε χιλιετίες…
Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το χωριό Αβρακόντε, που βρίσκεται σε υψόμετρο 930μ. και όπου βασιλεύει…η ερημιά και η εγκατάλειψη…Τα περισσότερα σπίτια κλειστά…Που και που έβλεπες κανένα ηλικιωμένο…να κάθεται στην εξώπορτα, να αγναντεύει στο άπειρο…και να «φλερτάρει»…με το υπερπέραν….Μια θλίψη μας κατέλαβε…η οποία όμως γρήγορα μετατράπηκε …σε ευφορία…όταν βρεθήκαμε μπροστά σε μια κερασιά, φορτωμένη με κεράσια…την οποία και «ρημάξαμε»…
Εδώ ήπιαμε και τις ρακές μας, ο Ανδρέας με την Φιλιώ, ο Σπύρος ο Φέστας και εγώ, σ’ ένα παλιό καφενείο, που το κρατούσε ένα ζευγάρι ηλικιωμένων…πάνω από ογδόντα χρόνων…Μας έβγαλε παξιμαδάκι, γραβιέρα και ελιές, τυπικά συνοδευτικά…στις ρακές και πιάσαμε την κουβέντα…Εύκολα καταλάβαινε κανείς, ότι οι άνθρωποι αυτοί….ήταν πανευτυχείς…που βρήκαν ανθρώπους, για να κουβεντιάσουν…Τι σκληρό πράγμα που είναι η μοναξιά!…
Ήταν ήδη ντάλα μεσημέρι…όταν μετά τις ρακές, αποφασίσαμε να ανηφορίσουμε κατά το καταφύγιο, που βρίσκεται σε υψόμετρο (1.300μ.) και σε απόκρημνη εντυπωσιακή τοποθεσία, με φόντο το επίσης επιβλητικό…και απόκρημνο «Σπαθί», με υψόμετρο 2.148μ.
Μετά από πορεία μιάμισης ώρας περίπου, βγήκαμε σ’ ένα όμορφο οροπέδιο, απ’ όπου βλέπαμε το καταφύγιο και την φοβερή… δυτική όψη του όρους «Σπαθί».
Κάναμε στάση σ’ ένα εκκλησάκι, όπου συναντήσαμε και άλλους συνορειβάτες μας, που περίμεναν το αγροτικό που θα τους ανέβαζε στο καταφύγιο. Ήμαστε τόσο κουρασμένοι και ταλαιπωρημένοι που αυτομάτως…θα έλεγα επιλέξαμε…και εμείς τον εύκολο δρόμο….του αγροτικού…
Το βράδυ στο καταφύγιο μας προσφέρθηκε «λουκούλλειο» δείπνο…που μαγειρεύτηκε στην αυλή του καταφυγίου, από μέλη του τοπικού ορειβατικού συλλόγου και περιλάμβανε, «μακαρόνια στο ζουμί», όπου προηγουμένως είχε βράσει το ντόπιο κατσίκι, μερακλίδικη ντοματοσαλάτα και μπόλικο κρασί….
Μετά το φαγητό, ελλείψει κασετόφωνου…το ρίξαμε στο ομαδικό τραγούδι, με πρωτοβουλία της Βασούλας, η οποία αρχίνησε με ένα πολύ ωραίο κυκλαδίτικο τραγούδι που κατ’ εξοχήν τραγουδιέται και χορεύεται στην Πάρο, με το όνομα «Αγέρανος», το παρακάτω:
«άρχισε γλώσσα μ’ άρχισε , τραγούδια ν’ αραδιάζεις
Και την καλή παρέα μας, να την εδιασκεδάζεις».
Έλεγε αυτή τον πρώτο στίχο και όλοι οι άλλοι επαναλαμβάναμε το ίδιο…Και όταν τελείωσαν οι στίχοι του τραγουδιού η Βασούλα επινόησε στα γρήγορα…ένα στιχάκι πολύ πετυχημένο…και επίκαιρο…που ενθουσίασε την παρέα και προκάλεσε τον θαυμασμό όλων…Παραθέτω το στιχάκι
Για μας που μαζευτήκαμε εδώ και τραγουδάμε
Να’ ναι οι στράτες ανοιχτές κι όμορφα να περνάμε
Στα όρη στα ψηλά βουνά παρέα με τον Σιδηρά
Και μ’ όλα τ’ άλλα τα παιδιά».
Η Βασούλα είναι μια συμπαθέστατη, λεπτοκαμωμένη γυναίκα, με εντυπωσιακά μπλέ μάτια, εκφραστικότατη, μερακλού, με έφεση στο τραγούδι και στο χορό…και στην «σύνθεση» απ’ ότι φάνηκε…Μπράβο Βασούλα μου και σ’ ανώτερα…
Είπαμε πολλά κρητικά τραγούδια, αλλά και απ’ όλη την άλλη Ελλάδα…
Η έκπληξη για πολλούς ήταν ο Σπύρος , ο οποίος έχει μια καταπληκτική φωνή (τύφλα να’ χει ο Μάριος Φραγκούλης μπροστά του), η οποία δυστυχώς πάει χαμένη…και ο οποίος μετά από επίμονες παρακλήσεις και «σκουντήματα»…εκ μέρους μου καταδέχτηκε να τραγουδήσει για χάρη μας…Τι να σας πώ…αντιλαλούσαν…τριγύρω τα βουνά απ’ τις «κορώνες»… του, σε χορωδιακά Επτανησιακά τραγούδια που περιλαμβάνει το ρεπερτόριό του…Ξεκίνησε με το «Εις τον αφρό, εις τον αφρό της θάλασσας», «Κεφαλλονίτικος Παππάς» και πάει λέγοντας…
Και η βραδιά «έκλεισε»…με ένα ηπειρώτικο χορό στα τρία, το «Μωρή κοντούλα Λεμονιά, με τα πολλά λεμόνια», αφιερωμένο από την Βασούλα, σε μένα, με πολύ αγάπη, που φέρω το ομώνυμο όνομα και που το χορέψαμε τραγουδώντας…όλη η χορευτική ομάδα…
Την άλλη μέρα το πρωί, κατά τις 6 η ώρα, ξεκινήσαμε την πορεία μας για την κορφή Σπαθί…Η ανάβαση κράτησε περίπου 4 ώρες και κατά τις δέκα η ώρα ήμασταν στην κορυφή, απ’ όπου βλέπαμε σχεδόν τα ? της Κρήτης…Ο Ψηλορείτης στα δυτικά, με τις χιονούρες του…έμοιαζε με ζέμπρα…
Η κατάβαση ήταν πιο δύσκολη απ’ την ανάβαση, λόγω του ότι τα βουνά της Κρήτης είναι κακοτράχαλα και άνυδρα….
Μετά από ώρες κατάβασης, μπήκαμε σε δάσος, στο περίφημο δάσος του Σελάκανου, που αποτελείται κυρίως από πρινόδεντρα και πεύκα, ένα είδος πεύκης που λέγεται «τραχεία πεύκη» και είναι ανθεκτική στην ξηρασία και ευδοκιμεί και σε βραχώδες έδαφος. Επίσης συναντώνται και άλλα είδη, όπως το σφενδάμι , το κυπαρίσσι και ο πλάτανος
Το δάσος αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο μελισσοπαραγωγικό τόπο της Κρήτης, ενώ παλιότερα γίνονταν ρυτινοσυλλογή και υλοτομία.
Κάποια στιγμή κατά την κατάβαση είδαμε μπροστά μας, ένα «μιτάτο»….Το μιτάτο του κυρ-Γιάννη, που μόλις είχε τυροκομίσει και ήταν στην διαδικασία παρασκευής της μυτζήθρας.
Μπήκαμε στην πέτρινη καλύβα του, όπου υπήρχε στα αριστερά μας ένα πέτρινο κτιστό κρεβάτι και στα δεξιά μας υπήρχε το καμίνι, όπου έβραζε το τυρόγαλο για την Παρασκευή της μυτζήθρας. Ο κυρ-Γιάννης καθόταν δίπλα και είχε χωμένο το χέρι του στο καζάνι, ως τον αγκώνα….
Μας καλωσόρισε εγκάρδια, μας κάλεσε να κάτσουμε σ’ ένα αυτοσχέδιο καναπέ και μας πρόσφερε ρακί με γραβιέρα…Μας παρότρυνε δε να μείνουμε εκεί, μέχρι να γίνει η μυτζήθρα για να μας φιλέψει…αλλά εμείς δεν είχαμε πολύ χρόνο στην διάθεσή μας και συνεχίσαμε την πορεία μας προς το χωριό Σελάκανο, που ήταν ο προορισμός μας..
Κατά το απόγευμα φτάσαμε στο Σελάκανο, ένα αραιοκατοικημένο χωριό, πνιγμένο μεσ’ το πράσινο, μέσα στις καρυδιές, κερασιές, αχλαδιές, στα πλατάνια και στα πολλά νερά…
Το χωριό αυτό κατοικείται μόνο το καλοκαίρι που ανεβάζουν οι βοσκοί τα πρόβατα στα βουνά, από τα χειμαδιά τους , που βρίσκονται στην περιοχή της Ιεράπετρας.
Καταλύσαμε σ’ ένα όμορφο και πολύ περιποιημένο πέτρινο συγκρότημα, διώροφων διαμερισμάτων, που ήταν κτισμένο μέσα σ’ ένα κτήμα με οπωροφόρα δέντρα, με πολύ όμορφη αυλή, που στα παρτέρια της υπήρχαν φραουλιές, γεμάτες φράουλες.
Το συγκρότημα διέθετε εστιατόριο, με σκεπασμένο χώρο για τα τραπέζια, που στις δυο του πλευρές διέθετε παγκάκια ευρύχωρα, με μαξιλάρες…
Καμιά εικοσαριά σύντροφοί μας έμειναν στα διαμερίσματα και οι υπόλοιποι με σκηνές στο κτήμα και στην αυλή και μερικοί, πέντε τον αριθμό, κοιμηθήκαμε στα στεγασμένα παγκάκια.
Μόλις φτάσαμε εδώ, μας τρατάρανε…σαντουιτσάκια, που τα συνόδευαν πεντανόστιμα ντοματίνια, αγγουράκια, αγκιναρούλες και ελιές…Όλα εδώ ήταν περιποιημένα και τα κεράσματα και τα φαγητά καλομαγειρεμένα και τα πρωινά…πλουσιοπάροχα…
Το βράδυ μετά το φαγητό, το κατάστημα έφερε ειδικά για μας…ζωντανή μουσική. Ήλθαν δυο μουσικοί, ο ένας έπαιζε λαγούτο και ο άλλος μαντολίνο και μας διασκέδασαν αρκετές ώρες…με το πλούσιο ρεπερτόριό τους…
Η Βασούλα, είχε έρθει σε μεγάλα κέφια, πίνοντας αρκετές ρακές, είχε καθίσει δίπλα στους οργανοπαίχτες και έδινε συνεχώς «παραγγελίες»… τραγουδώντας μαζί τους και διατηρώντας το κέφι αμείωτο…έως τις δυο η ώρα, οπότε αποφασίσαμε να πάμε για ύπνο….
Την πέσαμε λοιπόν στα παγκάκια και μόλις που χαλαρώσαμε…και ήμασταν στο τσάκ…να μας πάρει ο ύπνος, ακούστηκαν από μακριά τα κουδούνια των κοπαδιών του χωριού, που βγήκαν για βοσκή, τον λεγόμενο «σκάρο»…
Τα αιγοπρόβατα, τους θερινούς μήνες, βοσκούν τα μεσάνυχτα, για να συμπληρώσουν τις ώρες βοσκής που χάνουν, όταν «σταλιάζουν», στην σκιά, τις μεσημεριανές ώρες.
Οπότε την πατήσαμε…Κοιμηθήκαμε ελάχιστα…έως καθόλου…
Το πρωί ο Άλκης, που κοιμήθηκε και αυτός στα παγκάκια, ταλαιπωρημένος απ’ την αϋπνία, ήταν κακόκεφος και άρχισε να «εξυμνεί»…και να αναπολεί…την ήρεμη …ζωή της Αθήνας και να «αναθεματίζει»…τη ζωή στη φύση, στην ύπαιθρο, όπου τα κοκόρια και τ’ άλλα ζώα, δεν σ’ αφήνουν να κοιμηθείς…
«Να τη βράσω εγώ τη ζωή στη φύση»…έλεγε. «Μια τα πρόβατα, μια τα κοκόρια, δεν σ’ αφήνουν να κλείσεις μάτι».
Την Δευτέρα, ανήμερα του Αγ. Πνεύματος η του Αγ. Πνευμάτου…(όπως το έλεγε η κυρά Ρήνη η Σπανάκαινα, φιλενάδα μου απ’ τον Αγ. Γεώργιο Λασιθίου, καλή της ώρα, όπου κι αν βρίσκεται…), είχαν την τιμητική τους τα αγροτικά οχήματα…
Τρεις φορές ανεβοκατεβήκαμε σε αγροτικά «παστωμένοι»… στην κυριολεξία, για τις διάφορες δραστηριότητες που είχαμε να κάνουμε…
Κατ’ αρχήν, μια ομάδα 17 ατόμων, προκειμένου να επισκεφτούμε σπήλαιο της περιοχής, χρησιμοποιήσαμε αγροτικό για να μας προωθήσει ως ένα σημείο. Από εκεί περπατήσαμε καμιά ώρα περίπου, μέσα σε όμορφο πευκόδασος, μέχρι την σπηλιά.
Καθ’ οδόν, κάποια στιγμή, περάσαμε σύρριζα, από έναν απόκρημνο, εντυπωσιακό βράχο, όπου σταθήκαμε για ανάπαυλα και για να μας αφηγηθεί ο τοπικός οδηγός μια τραγική«ιστορία», που έλαβε χώρα, στον βράχο αυτό, τα παλιά τα χρόνια…πόσο παλιά…κανείς δεν ξέρει και ούτε και έχει και σημασία…
Ο βράχος αυτός λέγεται «της μέλισσας ο πόρος», καθώς όλη η περιοχή αυτή θεωρείται η πιο μελισσοπαραγωγική της Κρήτης.
Στην κορυφή λοιπόν αυτού του βράχου, υπήρχε ένα τεράστιο μελίσσι. Εκείνα τα χρόνια, που ο κόσμος ζούσε φτωχικά, το μέλι αποτελούσε ένα μεγάλο κομμάτι της διατροφής του και μάλιστα εξαιρετικό…
Ένας κάτοικος της περιοχής, περνώντας ματαπερνώντας απ’ τον εν λόγω βράχο, είχε εντοπίσει το μελίσσι και το «λιμπίζονταν»…καθώς θα εξασφάλιζε αρκετή τροφή για την οικογένειά του.
Άρχισε λοιπόν να σχεδιάζει, το πώς θα καταφέρει να κατεβάσει αυτό τον «θησαυρό» απ’ τον βράχο. Ο βράχος όμως ήταν σχεδόν κάθετος και έπρεπε να αναρριχηθεί για να φτάσει στο μελίσσι. Έκανε αρκετές προσπάθειες για να αναρριχηθεί στο βράχο, μπήγοντας ξύλα σε επίκαιρα σημεία, αρκετά απ’ αυτά είναι ορατά μέχρι σήμερα στον βράχο και κάποια στιγμή τα κατάφερε να φτάσει στο μελίσσι και να το αποσπάσει απ’ τον βράχο.
Πριν ξεκινήσει όμως για το εγχείρημα αυτό, επικαλέστηκε την βοήθεια κάποιου Αγίου, δεν θυμάμαι ποιανού, υποθέτω της Αγ. Παρασκευής, που είδαμε το εκκλησάκι της μέσα στο χωριό Σελάκανο, λέγοντας.. «Άγια μου Παρασκευή, βοήθησέ με να κατεβάσω αυτό το μελίσσι και όλο το κερί του θα στο χαρίσω».
Κατεβαίνοντας όμως απ’ τον βράχο, κουβαλώντας μαζί του και τις κερήθρες, είδε ότι το κερί ήταν πολύ…και σκέφτηκε μέσα του…να κρατήσει το μισό… αθετώντας έτσι την υπόσχεση που είχε δώσει….Και η τιμωρία…δεν άργησε να έλθει…
Κατεβαίνοντας γκρεμοτσακίστηκε και έγινε η ιστορία «μύθος», παραμύθι για να θυμίζει στις επόμενες γενιές ότι δεν πρέπει να αθετούμε τις υποσχέσεις μας, όχι μόνο προς τους Αγίους αλλά και μεταξύ μας…
Ανεβαίνοντας προς το σπήλαιο, ο αρχηγός μας διηγούνταν ιστορίες απ’ τον μεγάλο πόλεμο, για Γερμανούς αιχμαλώτους που τους έριχναν οι αντάρτες σε βάραθρα της περιοχής και για σπήλαια της περιοχής που ήταν κρυσφύγετά τους.
Όσο πλησιάζαμε στο σπήλαιο, τόσο το τοπίο αγρίευε…και λίγο πριν φτάσουμε στην είσοδο, είχε και μια δυσκολία…Υπήρχε μια γκρεμύλα…και θα ήταν καλό…να υπήρχε εδώ ένα βοήθημα…ένα συρματόσχοινο. Αλλά στην χώρα μας…την ζηλευτή κατά τα άλλα, τίποτα δεν γίνεται όπως πρέπει…και θα σας πω γιατί το λέω αυτό…
Ο λαλίστατος τοπικός οδηγός μας, μας είπε ότι ο δήμος της περιοχής πήρε από το κράτος 60.00χιλ. €, όχι τώρα, αλλά τον καιρό των «παχιών αγελάδων»… για να περιποιηθεί το μονοπάτι που οδηγεί στο σπήλαιο. Και οι άνθρωποι…δεν έκαναν το σπουδαιότερο…να ασφαλίσουν το πιο επικίνδυνο κομμάτι της διαδρομής…Τι τα έκαναν τόσα λεφτά…άραγε…Ήμαστε η δεν ήμαστε λοιπόν άξιοι της μοίρας μας…? Και για ότι μας βρήκε…δεν μας φταίει κανένας…Εμείς φταίμε που δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τα οικονομικά της οικογενείας μας ο καθένας και του κράτους μας οι ιθύνοντες…Και δεν εννοούμε και να διορθωθούμε…κιόλας, πιστεύοντας ότι οι αλλαγές αυτές δεν μας αφορούν και ότι θα γίνουν από κάποιους άλλους, κατά ένα μαγικό τρόπο, που δεν θα μας αγγίξει…«Κούνια που μας κούναγε…
Η είσοδος της σπηλιάς είναι πολύ στενή και πρέπει κανείς να συρθεί με την κοιλιά μερικά μέτρα για να βγει σε μια τεράστια αίθουσα, που στο βάθος έχει νερό. Από διάκοσμο το σπήλαιο δεν λέει τίποτα…και αφού βγάλαμε τις καθιερωμένες αναμνηστικές φωτογραφίες, πήραμε το μονοπάτι της επιστροφής.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του αρχηγού μας, το σπήλαιο είναι υπόγειο ποτάμι και δεν έχει εξερευνηθεί, πέρα απ’ τον θάλαμο που είδαμε. Είναι πολύ πιθανόν να έχει και άλλες αίθουσες και ίσως να βγαίνει και στην θάλασσα…Επίσης μας είπε ότι ο πατέρας του, έχει δει πολλές φορές να βγαίνει νερό σε μεγάλες ποσότητες απ’ την σπηλιά και αυτό μαρτυράει και η κοίτη η νεροφαγωμένη του ρυακιού που ξεκινάει απ’ την είσοδο της. Προφανώς, όταν λειώνουν τα χιόνια, το σπήλαιο να γεμίζει νερό, το οποίο βγαίνει από το στενό άνοιγμα και σχηματίζει ρυάκι που το καλοκαίρι στερεύει…
Η υπόλοιπη ομάδα επισκέφτηκε ένα τυροκομείο της περιοχής, για να παρακολουθήσουν, την διαδικασία παρασκευής της φέτας και της μυτζήθρας….
Επιστρέψαμε από το σπήλαιο κατά το μεσημέρι και ίσα-ίσα που προλάβαμε να πάρουμε μια ανάσα….και ματαφορτωθήκαμε …σε τρία αγροτικά, πάλι ο ένας στην αγκαλιά του άλλου…για να χωρέσουμε…, που μας «πέταξαν»…ως το γειτονικό χωριό, το Χριστό, όπου μας περίμενε το λεωφορείο, το οποίο θα μας κατέβαζε στην είσοδο του φαραγγιού της «Σαρακίνας», του οποίου θα διασχίζαμε το πιο εντυπωσιακό του κομμάτι.
Έλα όμως που ο δρόμος ήταν πολύ στενός για πενηντάρι πούλμαν και σε μια στροφή «φράκαρε»…το λεωφορείο και δεν μπορούσε να κάνει όπισθεν για να απαγκιστρωθεί από την δύσκολη θέση στην οποία περιήλθε…
Οπότε κατεβήκαμε από το λεωφορείο και αφού περιμέναμε κανένα εικοσάλεπτο, και δεν λύθηκε το πρόβλημα….ξεκινήσαμε ποδαράτα για το φαράγγι…και ο οδηγός κάλεσε την οδική βοήθεια….Ευτυχώς που το φαράγγι δεν ήταν μακριά…και ήταν και κατηφόρα…
Στην είσοδο του φαραγγιού υπήρχαν τα απομεινάρια…ενός νερόμυλου και ένα μνημείο τριών αγωνιστών, που σκοτώθηκαν από Γερμανούς το 1943.
Περπατήσαμε για λίγο, πέντε με δέκα λεπτά, έως ότου φτάσαμε στην είσοδο του πιο εντυπωσιακού κομματιού του φαραγγιού, που μας άφησε άναυδους…ένα φαράγγι στενό, που το πλάτος του κυμαίνεται από 3 έως 10 μ, με κατακόρυφα σχεδόν τοιχώματα, που το ύψος τους φτάνει και τα 150μ. με πλούσια βλάστηση στις όχθες του, ένα ποτάμι να κυλάει στην κοίτη του, που λέγεται Κρυοπόταμος(όνομα και πράγμα) και με τεράστιους ογκόλιθους στην κοίτη του, σε πολλά σημεία, που μας έκαναν την ζωή δύσκολη , καθώς έπρεπε να σκαρφαλώνουμε όλη την ώρα.
Η διάσχιση κράτησε περίπου ένα δίωρο και σε κάποια σημεία χρησιμοποιήσαμε και ένα σκοινάκι και σε κάποια άλλα οι άνδρες βοηθούσαν όσους είχαν ανάγκη…
Σε πολλά σημεία το ποτάμι σχηματίζει βάθρες, όπου αρκετοί κολύμπησαν και σε κάποια σημεία τα θεόρατα «φαγωμένα» βράχια σου προκαλούν δέος…Πάντως είναι ένα επιβλητικό φαράγγι και η διάσχισή του….ενδιαφέρουσα…
Τελειώνοντας την διάσχιση, ποδαράτα πάλι πήραμε το δρόμο για το λεωφορείο… που δυστυχώς ακόμα δεν «απαγκιστρωθεί»…οπότε συνεχίσαμε την πεζοπορία μας μέχρι το χωριό Μύθοι, όπου καταλύσαμε σε καφενείο για αναψυχή…
Εδώ αποφασίστηκε να χρησιμοποιήσουμε και πάλι αγροτικά για την μετάβασή μας στο χωριό Ν. Μύρτος για μπάνιο και φαγητό, εάν προλαβαίναμε φυσικά….
Έτσι για τρίτη φορά «παστωθήκαμε»….σε τρία αγροτικά, που μας κατέβασαν στον Μύρτο, όπου απολαύσαμε το μπανάκι μας στο Λυβικό πέλαγος…
Και ενώ εμείς κολυμπούσαμε, το πρόβλημα με το λεωφορείο λύθηκε επιτέλους και ήλθε και μας πήρε και μας έφερε στο Ηράκλειο οριακά…Ίσα που προλάβαμε να μπούμε στο καράβι…
