Άγραφα: Βουλγάρα – Μάρτσα
ΑΓΡΑΦΑ, ΒΟΥΛΓΑΡΑ-ΜΑΡΤΣΑ
9-11/5/2014
Δεν υπάρχει ωραιότερο πράγμα στον κόσμο, απ’ το να βρίσκεσαι και να περπατάς στα Άγραφα, στην καρδιά της Άνοιξης!….
Τότε που η Φύση έχει φορέσει τα «φλοράλ» της.., καθώς έχει γεμίσει τα ξέφωτα και τα λιβάδια των Αγράφων με τα μυριάδες αγριολούλουδα, όλων των αποχρώσεων και ευωδιάζει όλη η πλάση… Τα δε πουλιά, γλυκολαλούν ασταμάτητα και με όλη την δύναμη της ψυχής τους, για να προσελκύσουν το ταίρι τους, για την διαιώνιση του είδους τους, επί της γης!….
Και δοξάζω το Θεό, που είχα αυτήν την τύχη, με πολλούς ακόμα ορειβάτες του ΕΠΟΣ-ΦΥΛΗΣ, να βρεθούμε στα Άγραφα, μήνα Μάη, στην περιοχή της Ρεντίνας, για ανάβαση σε δυο παρακείμενες κορφές, τη Βουλγάρα(1615μ.) και την Μάρτσα(1690μ.).
Αργά το βράδυ της Παρασκευής, φτάσαμε στην Ρεντίνα Καρδίτσας και «στρατοπεδεύσαμε»… άλλοι στον καλαίσθητο ξενώνα «Δολοπία» και άλλοι έξω, με σκηνές στην αυλή.
Η Ρεντίνα, βασίλισσα και νύφη των Αγράφων… όπως την αποκαλούν, είναι κτισμένη σε υψόμετρο 900 μ. στα ΝΑ αντερείσματα της Βουλγάρας, σε στρατηγική θέση στο δρόμο που οδηγούσε από την Θεσσαλία στην δυτική Ελλάδα.
Είναι διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός με 600 περίπου πέτρινα σπίτια και πλούσια ιστορική παράδοση.
Πιθανολογείται ότι εδώ βρίσκονταν η «Αγγεία Πολιτεία», όπου κατοικούσαν οι Δόλοπες, αρχαίο ελληνικό φύλλο.
Στην τουρκοκρατία, λόγω των προνομίων που δόθηκαν στα Άγραφα, κατάφερε να αναπτυχθεί οικονομικά( κυρίως κτηνοτροφία και μεταξοκαλλιέργεια) και πολιτιστικά… (αυτά τα δυο πάνε χεράκι-χεράκι πάντα, όπως ξέρετε)… Τότε κτίστηκαν πολλές εκκλησίες στο χωριό, ο Άγ Γεώργιος, ο Άγ Νικόλαος κ.α. Το δε μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου βρίσκονταν σε μεγάλη ακμή, με πολυάριθμη μοναστική κοινότητα, μεγάλη περιουσία, με κρυφό σχολειό, αξιόλογη βιβλιοθήκη, Ανωτέρα Σχολή και νοσοκομείο για απόρους.
Μέχρι τη δεκαετία του ’50 το χωριό αριθμούσε 3.000 χιλ. κατοίκους και 500 παιδιά στο δίπατο πέτρινο σχολείο, όπου το 1944 στέγασε τη σχολή των Εφέδρων Αξιωματικών του Ε.Λ.Α.Σ. Σήμερα στεγάζει το μουσείο Εθνικής Αντίστασης και 10 μαθητές… Το δε χωριό μετά βίας αριθμεί περί τους διακόσιους κατοίκους…
Στην όμορφη πλατεία του χωριού, δεσπόζει ο ναός του Αγ Γεωργίου, σε παρεκκλήσιο του οποίου στεγάζεται το μουσείο βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης, με αξιόλογα εκθέματα κυρίως από την μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Αρχηγός μας στις αναβάσεις ο Στέλιος ο Ντζιαφέρης, άξιο τέκνο της πατρίδας του… και γνώστης της περιοχής και έτσι οι αναβάσεις μας ήταν ιδιαίτερες… καμία σχέση με αυτές που κάνουν συνήθως οι σύλλογοι…
Το Σάββατο το πρωί, το λεωφορείο μας μετέφερε στο χωριό Βαθύλακκος… όνομα και πράγμα… ένα χωριό κτισμένο, σε μια βαθιά λαγκάδα με πλούσια παρόχθια βλάστηση, απ’ όπου ξεκινήσαμε την ανάβαση.
Εκεί μας προϋπάντησε μια ψυχή ζώσα… ένας άνδρας περί τα σαράντα, μικροκαμωμένος, που μας ρώτησε για πού το βάλαμε… Και όταν του είπαμε ότι θα ανεβούμε στην Βουλγάρα και θα κατεβούμε στο «Σπίτι του Διαβάτη»… έμεινε άναυδος!…και αφού σκέφτηκε λιγάκι… μας λέει… στην τοπική διάλεκτο… «Για να φτάστι ικεί θέλτει δυο μέρις… Του καλό που σας θέλω, μην ξικινάτε… θα μείντι στου βουνό και θα σας ψάχνουμι… Ιγώ είμι κυνηγός και τα’άχω γυρίσει ιδώ πέρα όλα τα βουνά, μι του τζίπ, κι ξέρω… δεν φτάντι σήμερα ικεί… κι βάζου στόιχημα ότι θέλτει…». Γυρίζει τότε κάποιος συνορειβάτης και του λέει… « Ωραία λοιπόν… βάζω στοίχημα, ένα καφάσι μπίρες… αν φτάσουμε, μας τις κερνάς το βράδυ… η στις κερνάμε εμείς, το επόμενο, αν… μας βρεις νυχτουμένους στου βουνό»… «Ειιι… σας λέου, τσ’εχτει χαμένες απού τώρα… είμι 100% σίγουρος… μην ξικινάτι…»
Ήταν τόσο σίγουρος… που προς στιγμή αρχίσαμε από μέσα μας αλλά και απ’ έξω μας να αναρωτιόμαστε μήπως έχει δίκιο ο άνθρωπος και αρχίσαμε να κοιτάμε τον Στέλιο απορημένοι… Ο Στέλιος χαμογέλασε με νόημα… και ξεκινήσαμε την πορεία, όντας βέβαιος πως το βράδυ θα πίναμε εμείς τις μπίρες…
Μετά από 2ωρη πορεία σε απότομη ελατοσκέπαστη πλαγιά, φτάσαμε επιτέλους… σ’ ένα ξέφωτο, όπου η πρώτη στάση για αναψυχή. Απ’ εδώ, καμιά δεκαριά άτομα πεταχτήκαμε… στα Βουλγαρομνήματα, στα 1.586μ. που κράτησε περί τα 20 λεπτά και στη συνέχεια όλη η ομάδα πήρε τον δρόμο για την κορφή Βουλγάρα (1.653μ.).
Την βυζαντινή εποχή, στην περιοχή αυτή έγινε πολύνεκρη μάχη, μεταξύ ελλήνων και βουλγάρων, απ’ τους οποίους προήλθε και η ονομασία της. Όσοι βούλγαροι γλύτωσαν απ’ την σφαγή της μάχης του Σπερχειού, από τον στρατηγό Νικηφόρο Ουρανό, σκαρφάλωσαν στις υπώρειες του Τυμφρηστού, ψάχνοντας δρόμο διαφυγής προς την πατρίδα τους. Στη θέση όμως αυτή, που από τότε φέρει αυτήν την ονομασία, εξολοθρεύθηκαν απ’ τους ντόπιους… και ο τόπος γέμισε απ’ τα κόκκαλα των βουλγάρων….
Η ανάβαση αυτή θα μας μείνει αξέχαστη… καθώς τα ξέφωτα που διασχίζαμε ήταν σαν «χαλιά…» με μυριάδες πολύχρωμα λουλούδια, τα βουνά ελατοσκέπαστα ως τις κορφές, με εκπληκτική θέα τριγύρω και τα γλυκά τερετίσματα των πουλιών που απολάμβαναν και αυτά την άνοιξη, γέμιζαν τις ψυχές μας… με αγαλλίαση!…
Κατά τις 12 η ώρα είμαστε στην κορυφή της Βουλγάρας, όπου συναντηθήκαμε με τους πεζοπόρους. Και αφού ξεκουραστήκαμε και απολαύσαμε τριγύρω την άπλετη θέα παρακείμενων βουνών, όπως το Βελούχι, αμέτρητες κορφές των Αγράφων , τον Όλυμπο, τον Κίσαβο, το Πήλιο και την Όθρυ… πήραμε τον δρόμο προς δυσμάς, για διάσχιση της Κερασιάς.
Καθώς προχωρούσαμε σε μια κόψη, βλέπαμε κατά διαστήματα, κατεστραμμένα πολυβολεία, από την Κατοχή και σ’ ένα διάσελο υπήρχε μνημείο πεσόντων, απ’ το γειτονικό χωριό Νεράϊδα.
Ας μην ξεχνάμε πως στα Άγραφα «χτυπούσε» η καρδιά της Αντίστασης στη χώρα.
Και αφού ανεβοκατεβήκαμε τις δυο βουνοκορφές της Κερασιάς, φτάσαμε το απόγευμα στο «Σπίτι του Διαβάτη».
Αυτό βρίσκεται σε μια πανέμορφη τοποθεσία, σε μια ράχη, στη ράχη του Καραϊσκάκη, καθώς εδώ έδωσε μάχη με τους τούρκους ο ήρωας, στις 15-5-1824. Εδώ υπάρχει ένα εγκαταλελειμμένο οίκημα, μια βρύση στο όνομα του Καραϊσκάκη, ένα γραφικό εκκλησάκι που πανηγυρίζει στις 25 Ιουλίου, της Αγ. Άννης και μια παιδική χαρά.
Εδώ μας περίμενε το λεωφορείο που μας έφερε πίσω στην Ρεντίνα, όπου επισκεφτήκαμε το μουσείο Εθνικής Αντίστασης και το μουσείο Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης.
Την άλλη μέρα οι ορειβάτες, ανεβήκαμε από το «Σπίτι του Διαβάτη» στην Μάρτσα (1.688μ.) και κατεβήκαμε στο χωριό Νεράϊδα.
Η πορεία ήταν εκπληκτική!..στην αρχή περπατούσαμε μέσα σε ελατοδάσος, όπου τα πουλιά μας «τρέλλαναν» με τις απίστευτες μελωδίες τους… Βιντεοσκόπησα κάποιες συναυλίες τους… για να τις ακούω και να χαλαρώνω… Ήταν μια πανδαισία…
Λίγο πριν την κορυφή υπήρχε μετεωρολογικός σταθμός, που δεν λειτουργεί και στην κορυφή ένα κατεστραμμένο πυροφυλάκειο.
Αλλά το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της διαδρομής, ήταν το πρώτο κομμάτι της κατάβασης προς την Νεράϊδα, που έγινε πάνω σε κακοτράχαλα απόκρημνα βράχια, ομαλά απ’ την μια μεριά αλλά απ’ την άλλη έχασκε από κάτω μια βαθιά χαράδρα, που ξεκινούσε απ’ το Βελούχι. Αυτή η πορεία ήταν περίπου μιάμιση ώρες.
Το υπόλοιπο της 6ωρης διαδρομής ήταν μέσα σε πυκνό δάσος που έφτανε μέχρι το χωριό.
Η Νεράϊδα είναι κτισμένη σε ωραία τοποθεσία, μέσα σε κοιλάδα, είναι πολύ όμορφο χωριό, με πολλά νερά, όμορφες βρύσες… αλλά με ελάχιστους κατοίκους… όπως τα περισσότερα χωριά των Αγράφων.
Οι πεζοπόροι ανέβηκαν από το «Σπίτι του Διαβάτη» στην Μάρτσα και κατέβηκαν απ’ τα ίδια. Η πορεία τους κράτησε περί τις πέντε ώρες.
Και εδώ τελείωσαν τα ωραία!… Ακολούθησε το πολύωρο ταξίδι της επιστροφής, με ενδιάμεση στάση στην Καρδίτσα, όπου απολαύσαμε κατά καλή μας τύχη… εκπληκτικά «κεμπάπια»
Δόξα τω Θεώ… Όλα καλά μας πήγαν και αυτή τη φορά!…
