ΣΛΟΒΑΚΙΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012 ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΤΑΤΡΑΣ
ΣΛΟΒΑΚΙΑ-ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΤΑΤΡΑΣ
16έως 21-8-2012
Μετά την μεγάλη αυγουστιάτικη γιορτή της Παναγίας, μια ομάδα 25 πεζοπόρων και ορειβατών, με αρχηγό την Πόπη, βρεθήκαμε στο αεροδρόμιο της Βιέννης, λίγο πριν το μεσημέρι, με πτήση της «Aegean».
Μετά τις απαραίτητες διαδικασίες, ελέγχους και παραλαβή αποσκευών, επιβιβαστήκαμε σε λεωφορείο που μας έφερε στην Μπρατισλάβα, την πανέμορφη πρωτεύουσα της Σλοβακίας, που απέχει από τη Βιέννη μόλις 57 χιλ και όπου ξεναγηθήκαμε στην παλιά πόλη, για ένα τετράωρο περίπου.
Φτάνοντας στην πόλη, αντικρίζεις στα αριστερά σου, μια πανέμορφη, σχεδόν παραμυθένια και ανθρώπινη….πόλη, μ’ ένα μεγαλοπρεπές κάστρο, κτισμένο πάνω σε λόφο, να δεσπόζει…και να την επιβλέπει…Είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης και είναι ορατό από πολύ μακριά.
Στα δεξιά σου δε βλέπεις ένα απέραντο «δάσος»… από πανύψηλα κτήρια, πολυκατοικίες, κ. α. που αποτελούν την καινούργια πόλη. Mια «τερατούπολη»… που δεν σου κάνει καμία όρεξη …να την επισκεφτείς..
Και ανάμεσά τους να κυλάει ήρεμα…έχεις την αίσθηση ότι τα νερά του είναι στάσιμα…ο μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης, ο ξακουστός Δούναβης, ο οποίος χαρίζει ζωή, πλούτη και δύναμη….στις χώρες που διασχίζει.
Και μέσα στο ποτάμι, ένα πλήθος καραβιών, μικρών και μεγάλων να «αυλακώνουν» τα γαλήνια…νερά του, δίνοντας στην πόλη μια ιδιαίτερη γοητεία…και πλούτο…
Περιδιαβαίνοντας την παλιά πόλη, που είναι όλη πεζοδρομημένη…με τις εντυπωσιακές και μεγαλοπρεπείς εκκλησίες της, τα κομψά παλάτια της, τις καλαίσθητες ανθρώπινες κατοικίες της, με τις ζωντανές…και περιποιημένες πλατείες της, τα ρομαντικά στενά σοκάκια, τους ήρεμους ρυθμούς ζωής, παίρνεις μια γεύση…της ατμόσφαιρας των αυτοκρατορικών χρόνων ζωής της πόλης, τότε που ήταν η ίδια πρωτεύουσα του Ουγγρικού Βασιλείου, η πολύ κοντά στην πρωτεύουσα της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας, την Βιέννη.
Ο πρώτος οικισμός στο λόφο του κάστρου, χάνεται στα βάθη της ιστορίας και λαοί όπως οι Κέλτες, οι Ρωμαίοι, γερμανικά φύλλα, Σλαύοι και Μαγυάροι, έζησαν εδώ κατά καιρούς.
Το κάστρο ανάγεται στον 13ο αιώνα και κατά την διάρκεια της ζωής του υπέστη καταστροφές και ανακατασκευές. Αρχικά ήταν ένα αυθεντικό γοτθικό κάστρο, έδρα του εκάστοτε βασιλιά και στον υψηλότερο πύργο του που ονομάζεται μέχρι και σήμερα Crown Tower φυλάσσονταν τα στέμματά τους.
Το 15ο αιώνα καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε και προστέθηκε και η οχύρωση και έγινε Φρούριο. Η πιο μεγάλη ανακατασκευή έγινε τον 18ο αιώνα, σε στυλ Μπαρόκ και μετατράπηκε σε πολυτελή έπαυλη περικυκλωμένη με όμορφους κήπους. Το 1811 κάηκε ολοσχερώς και στα μέσα του 20ου αιώνα ανακατασκευάστηκε. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.
Η παλιά πόλη της Μπρατισλάβας, κτισμένη σε στρατηγική θέση στο Δούναβη ποταμό και σε σταυροδρόμι σημαντικών Ευρωπαϊκών εμπορικών δρόμων, απέκτησε μεγάλη δύναμη κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους και κατά τον 18ο αιώνα ήταν ένα σημαντικό οικονομικό, πολιτιστικό και πολιτικό κέντρο της κεντρικής Ευρώπης.
Το πρώτο πράγμα που αντικρίσαμε μπαίνοντας στην παλιά πόλη, ήταν ένα, μπρούτζινο άγαλμα του Στάλιν, του πάλαι ποτέ ισχυρού ηγέτη της Σοσιαλιστικής Ρωσίας, να κείτεται κατάχαμα… στο πεζοδρόμιο, σε μια γωνιά και να κοσμεί….την πρόσοψη ενός ταπεινού κτηρίου…σε στάση που να παραπέμπει…σε αυτοκριτική και αυτολύπηση…Είναι σαν να λέει…«πώς κατάντησα εγώ εδώ! …και πως το σύστημα διακυβέρνησης που επινόησα και υπερασπίστηκα με τόσο πάθος κατέρρευσε τόσο γρήγορα….ούτε εβδομήντα χρόνια ζωής δεν συμπλήρωσε ….μήπως ήταν λάθος που τόσο αίμα χύθηκε για την επικράτησή του!…»…
Το άγαλμα αυτό «εκθρονίστηκε»…από το βάθρο του, που βρίσκονταν σε περίοπτη θέση σε κεντρικό σημείο της πόλης και τοποθετήθηκε στο παραπάνω σημείο…για να θυμίζει ότι η Σλοβακία κυβερνήθηκε με αυτό το σύστημα επί 41 συναπτά χρόνια….Πάλι καλά που δεν το «φουντάρανε» στο Δούναβη η δεν το κάνανε κομμάτια…και θρύψαλα…όπως έγινε σε άλλες χώρες…
Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε την κεντρική πλατεία, στην καρδιά του ιστορικού κέντρου, που δεν είναι μεγάλη, αλλά είναι πολύ ευχάριστη και ζωντανή. Είναι τόπος συνάντησης των νέων και τόπος όπου γίνονται συναυλίες.
Ξεναγηθήκαμε στον γοτθικό καθεδρικό ναό του Αγ. Μαρτίνου, του 14ου αιώνα, που είναι το σημαντικότερο αρχιτεκτονικό μνημείο της πόλης, γοτθικού ρυθμού και ο ναός όπου εστέφθησαν πολλοί βασιλιάδες και βασίλισσες της δυναστείας των Αψβούργων. Κατά την διάρκεια της ζωής του, υπέστη διάφορες ανακατασκευές και προστέθηκαν σ’ αυτόν αναγεννησιακά και στοιχεία μπαρόκ.
Επίσης στο παλιό Δημαρχείο, που είναι ένα σύμπλεγμα κτηρίων από διαφορετικές περιόδους, πολύ καλά εναρμονισμένα μεταξύ τους και όπου θα πάρεις μια ιδέα για την 600 χρόνων ιστορία της πόλης.
Προσπεράσαμε το «Primate’sPalace», το μαγευτικό παλάτι που κτίστηκε σαν χειμερινή κατοικία του Ούγγρου αρχιεπισκόπου και σήμερα είναι το Δημαρχείο της πόλης, το καλαίσθητο κτήριο της Όπερας, σύμβολο της μουσικής κουλτούρας της πόλης, την Φραγγισκανική εκκλησία και μοναστήρι, που είναι η αρχαιότερη εκκλησία της πόλης, του 13ου αιώνα και την Πύλη του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ένα απομεινάρι από την παλιά οχύρωση που περιέβαλλε την πόλη.
Επίσης σε μια από τις πλατείες της πόλης είδαμε την ελληνική πρεσβεία…και αισθανθήκαμε μια κάποια υπερηφάνεια…και στο τέλος της ξενάγησης περάσαμε δίπλα από μια αναπαράσταση…με πρόχειρα υλικά της συναγωγής της παλιάς πόλης, στη θέση που υπήρχε η παλιά που καταστράφηκε στον τελευταίο μεγάλο πόλεμο.
Στην πρόσοψη της συναγωγής, πάνω απ’ την πόρτα, υπάρχει το τετραγράμματο σε εβραϊκή γραφή, που σημαίνει Γιαγβέ, θεός στα εβραίικα. Το μνημείο αυτό στήθηκε σε ανάμνηση των εβραίων της πόλης, που έχασαν την ζωή τους, στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, στα στρατόπεδα εξόντωσης σε διάφορες χώρες.
Το απόγευμα, κατά τις τέσσερεις, αναχωρήσαμε για τα Σλοβακοπολωνικά σύνορα, την περιοχή Πόπραντ και συγκεκριμένα για το τουριστικό χωριό Σταρί Σμόκοβετς(παλιό Σμόκοβετς), όπου καταλύσαμε στο «αυτοκρατορικό»…στην όψη και στις παροχές ξενοδοχείο του χωριού, τεσσάρων αστέρων, το «GrandHotel». Αυτό, πέρα απ’ τα άλλα, διέθετε και μια σούπερ μονάδα καλοπέρασης για τους θαμώνες, με τζακούζι, χαμάμ, πισίνα, μασσάζ κλπ…τα οποία απολαύσαμε δεόντως κατά την παραμονή μας σ’ αυτό….ιδιαίτερα μετά το ξεθέωμα…από τις αναβάσεις…
Την επόμενη μέρα ήταν η μέρα των αναβάσεων…
Η πρώτη ομάδα των πεπειραμένων ορειβατών, έξι άτομα τον αριθμό, η Πόπη, ο Γιάννης, η Ιφιγένεια, ο «στρατηγός»…Γιάννης Ξηρός, o Κοσμάς και η Άρια θα έκαναν την δύσκολη και ψηλότερη κορυφή, την Gerlachofsky (2.655 m.).
Aυτοί σηκώθηκαν κατά τις τέσσερεις η ώρα και αφού πήραν σε πακέτο το πρωινό αναχώρησαν με το μικρό λεωφορείο για την Τατράνσκα Πολιάνκα, όπου έφτασαν σε 15 λεπτά.
Το μονοπάτι ξεκινάει από το οροπέδιο Βελίκα Ντολίνα και συνεχίζει στην ορεινή τοποθεσία, όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο Sliezky dom, στο ύψος του ορειβατικού μονοπατιού Βελίκα Πρόμπα.
Έκαναν έως την κορυφή περίπου 4 ώρες, όπως άκουσα από περιγραφές τους και τα «είδαν όλα»….από πλευράς δυσκολίας εννοείται…Η πορεία τους κράτησε περίπου 9 ώρες ανάβαση-κατάβαση και όταν γύρισαν πίσω, είχε ήδη σκοτεινιάσει, ήταν κατάκοποι…
Είδα τον Γιάννη, που είναι πολύ γερός ορειβάτης, να μου αφηγείται πως τόσο δύσκολο βουνό δεν έχει ξανανέβει…στην ζωή του….και πως ήταν και επικίνδυνο…Πάντως τα κατάφεραν όλοι μια χαρά…Δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα…Η κούραση ξεχάστηκε την επόμενη μέρα που είχαμε ξενάγηση σε μεσαιωνικό κάστρο και πόλη.
Η δεύτερη ορειβατική ομάδα, πέντε άτομα, ο Σμόλ, ο Χρήστος, ο Κώστας, η Μαρία και εγώ, θα κάναμε την κορυφή Lomnicky(2.634m.),που είναι η δημοφιλέστερη και η πιο γνωστή κορυφή της οροσειράς Τάτρας και πολύ ευκολότερη από την Gerlachofsky.
Eμάς μετά το βαρβάτο…πρωινό, με ι.χ μας προώθησε ο Adam (που είναι όμορφος σαν άγγελος!…), στο χωριό Τατράνσκα Λομνίτσα στα 850.μ. Από εκεί πήραμε το τελεφερίκ και στην συνέχεια το καρεκλάκι, έως την λίμνη Σκαλνάτε στα 1.750μ.
Από εκεί πήραμε το μονοπάτι για την κορυφή, άδετοι ως τη ρίζα του βράχου. Εδώ δεθήκαμε και άρχισε το δύσκολο κομμάτι της ανάβασης που όσο ανεβαίναμε γινόταν και δυσκολότερο. Περίπου απ’ τα μισά της διαδρομής και πάνω, είχε και βοηθήματα…είχε αλυσίδες στο βράχο για διευκόλυνση. Hκατάβαση που δεν ήταν ακριβώς απ’ τα ίδια, είχε σε κάποια σημεία και μεταλλικές σκάλες.
Στην κορυφή αυτή, υπάρχει ένα «καφέ» και εξέδρες για να απολαύσεις την θέα τριγύρω και φτάνει ως εδώ το τελεφερίκ.
Η όλη πορεία κράτησε για την αδύναμη…ας πούμε ομάδα, που την αποτελούσαμε η Μαρία και εγώ και είχαμε ως οδηγό, τον Γιάν(εγώ τον φώναζα Γιάννη), περίπου 4.30 ώρες, πήγαινε-έλα.
Ο Γιάν, ήταν καμιά σαρανταπενταριά χρονών, ψηλός, λεπτός, δυνατός, χαμογελαστός και πολύ υπομονετικός, ιδιαίτερα μαζί μου που ήμουν η αδύνατη της ομάδας…
Τα τρία αγόρια μας που είχαν οδηγό τον πιο ηλικιωμένο και πιο κατσούφη…ήταν όλο νεύρα…ήταν πιο γρήγορη ομάδα και το έκαναν ένα τρίωρο όλο μαζί.
Μάλιστα όταν κατεβήκαν απ’ το βουνό, δεν πήραν το καρεκλάκι και κατέβηκαν με τα πόδια ως την Τατράνσκα Λομνίτσα. Ο δε Χρήστος κατά την κατάβαση, έχασε και το πορτοφόλι με όλα τα λεφτά του….κρίμα…και συνέχισε το ταξίδι με δανεικά….
Όταν με το καλό φτάσαμε στο ξενοδοχείο, πήγα κατ’ ευθείαν στο τζακούζι…όπου μούλιασα για αρκετή ώρα για να συνέλθω….
Η πεζοπορική ομάδα που ήταν 14 άτομα έκαναν μια πορεία που κράτησε περίπου εφτά ώρες, κάλυψαν μια υψομετρική διαφορά χιλίων μ. περίπου και όπως μου ανάφερε η συγκάτοικός μου η Βαρβάρα, είχε και κάποια δύσκολα σημεία…
Αυτοί πήραν το μονοπάτι από την στάση του λεωφορείου Biela voda, σε υψόμετρο 900μ., που ανεβαίνει ως την λίμνη Ζελένε, στα 1.550 μ.) έπειτα ανεβαίνει προς τον λαιμό, κάτω απ’ το Βέλκα Σβιστόβκα, στα 2.023μ., συνεχίζει από πετρώδες μονοπάτι προς την λίμνη Σκαλνάτε, στα 1.750μ. στη σκιά της κορυφής Lomnicky, όπου υπάρχει παρατηρητήριο και καταλήγει το τελεφερίκ από Τατράνσκα Λομνίτσα. Έπειτα συνεχίζει στο κύριο μονοπάτι Τατράνσκα Μαγκιστράλα, που κατεβαίνει στο σταυροδρόμι Ηrebienok, στα 1.285μ. Από εκεί το Σταρύ Σμόκοβετς απέχει μισή ώρα με τα πόδια η 5 λεπτά με το τελεφερίκ.
Την άλλη μέρα επισκεφτήκαμε την μεσαιωνική πόλη Levoca, το κάστρο Spis που είναι ένα απ’ τα μεγαλύτερα κάστρα της κεντρικής Ευρώπης και συμπεριλαμβάνεται από το 1993 στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco, (όπως και ο ναός της Αγ.Τριάδος , του οικισμού Ζέχρα,) την Spisska Kapitula, που ονομάζεται και «Βατικανό της Σλοβακίας», με αξιοθέατο τον St. MartinsCathedralκαι τον οικισμό Zehra.
Η μεσαιωνική πόλη Λέβοτσα, είναι ένα αριστούργημα…Είναι χάρμα οφθαλμών…..Μια καστροπολιτεία του μεσαίωνα, που αποπνέει και σήμερα μια αίσθηση αυτοκρατορικής χλιδής, της πάλαι ποτέ ξακουστής αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας στην οποία ανήκε πάντοτε η Σλοβακία.
Μπήκαμε από την κεντρική πύλη του κάστρου και περιδιαβήκαμε στην καλοσυντηρημένη πολιτεία με τα ατέλειωτα καλαίσθητα αρχοντικά, όλων των στυλ, (αναγεννησιακά, μπαρόκ) και τα όμορφα πλακόστρωτα.
Στο κέντρο της πόλης δεσπόζει ο μεγαλοπρεπής και επιβλητικός γοτθικός ναός St. James, που είναι το στολίδι της πόλης. Ο Αγ. James δεν είναι ο Αγ. Δημήτριος αλλά ο Απόστολος Ιάκωβος, όπως μας εξήγησε η πανέμορφη ξεναγός μας.
Ξεναγηθήκαμε στον τεράστιο και λαμπρό αυτό ναό με τα πολλά γοτθικά και αναγεννησιακά παρεκκλήσια.
Η κεντρική Αγία Τράπεζα, που βρίσκεται στο κεντρικό κλίτος, είναι ο υψηλότερος γοτθικός βωμός στον κόσμο και για την διακόσμησή του εργάστηκε ο διάσημος ξυλογλύπτης του 16ου αιώνα Μάστερ Paul(γερμανός στην καταγωγή) με τους μαθητές του. Αυτός ήταν ένας άνθρωπος ταπεινός, αφιερωμένος στην δουλειά του και στον Θεό…και ήταν μέλλος μιας Αδελφότητας που ονομάζονταν «Αδελφότητα του Σώματος του Χριστού».
Άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο αυτού του ναού είναι μια σειρά τοιχογραφιών, του 14ου αιώνα, στον βόρειο τοίχο, που αναπαριστούν τα Επτά κατορθώματα της Ευσπλαχνίας και τα Επτά θανάσιμα Αμαρτήματα.
Στο δάπεδο του ναού είναι θαμμένοι αρκετοί ηγεμόνες και ευγενείς της περιοχής και στο πίσω μέρος του, στην ειδική θέση υπάρχει το εκκλησιαστικό Όργανο.
Στην επιβλητική κεντρική είσοδο του ναού, στην δεξιά μεριά υπάρχει τρίγλωσση επιγραφή(στα σλοβακικά, γερμανικά και εβραϊκά), πράγμα που σημαίνει πως στην πόλη ζούσαν κυρίως σλαύοι, γερμανοί και εβραίοι.
Έξω απ’ την εκκλησία υπήρχε υπαίθρια αγορά (παζάρι) με είδη λαϊκής τέχνης και σουβενίρ…Στην πολύ περιποιημένη κεντρική πλατεία (πάρκο), με πολλά δέντρα, λουλούδια και γκαζόν, υπήρχε ορχήστρα που διασκέδαζε τους κατοίκους που έκαναν την πρωινή τους βόλτα, και τους επισκέπτες.
Η κίνηση τροχοφόρων μέσα στην καστροπολιτεία επιτρέπεται σε πολύ μικρή κλίμακα, ίσα-ίσα για τα απολύτως αναγκαία και έτσι η περιήγηση της πόλης είναι μια μοναδική εμπειρία…
Περιδιαβαίνοντας την Λέβοτσα, όπως και την παλιά πόλη της Μπρατισλάβα, έχεις την αίσθηση ότι ζεις σε άλλες εποχές…παλιότερες, όπου οι ρυθμοί ζωής ήταν χαλαροί…και οι άνθρωποι δεν έτρεχαν σαν παλαβοί για να κάνουν ένα σωρό άσκοπες δουλειές, που δεν στριμώχνονταν στα λεωφορεία και στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Τότε που απολάμβαναν τον περίπατό τους μέσα σε καθαρές, σχεδόν….γαλήνιες πόλεις, που έπιναν τον καφέ τους η το ποτό τους με ησυχία….χωρίς να τους ενοχλούν οι παντοειδείς….βουές των σημερινών πόλεων!…
Απολαύσαμε και εμείς, σαν άνθρωποι…ένα ωραιότατο «καπουτσίνο» με την Γκέλυ και τον άνδρα της, σ’ ένα ωραίο «καφέ», στο πάρκο όπου έπαιζαν οι μουσικές και πάθαμε ένα μικρό σοκ…όταν πληρώσαμε τον καφέ 1.20€. Στην χώρα μας τον «καπουτσίνο», δεν τον βρίσκεις πουθενά φθηνότερο από 2.30€.
Η Σλοβακία γενικά είναι μια «φτηνή» χώρα σχετικά με την δική μας και είναι μια χώρα με υπέροχο και καθαρό φυσικό περιβάλλον, πανέμορφα βουνά και πολλές λίμνες, ποτάμια, απέραντα δάση, ατέλειωτες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, με πολλές καλοσυντηρημένες μεσαιωνικές πόλεις και κάστρα, με πολύ καλό οδικό δίκτυο, (όπου κι’ αν επήγαμε) και με πολιτισμό και κουλτούρα κεντρική Ευρώπης.
Εκείνο δε που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν το ότι παρ’ όλο που ήμασταν πολύ κουρασμένοι από τις διάφορες δραστηριότητες…ξυπνούσα κατά τις πέντε η ώρα το πρωί, χωρίς ξυπνητήρι και με μια άριστη θα έλεγα διάθεση, που νόμιζα ότι έχω κοιμηθεί τουλάχιστον ένα οχτάωρο…
Ίσως να οφείλεται στο μικροκλίμα της περιοχής, βρισκόμασταν στου πρόποδες των εντυπωσιακών βουνών Τάτρυ, μέναμε σ’ ένα ωραιότατο ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων, με όλα τα κομφόρ…χαμάμ, τζακούζι κλπ, σ’ ένα ήσυχο τουριστικό χωριό όπου επικρατούσε μια ηρεμία, (ασυνήθιστη για τα δικά μας τουριστικά μέρη), στην τάξη και στους χαλαρούς ρυθμούς αυτής της χώρας…
Το ίδιο αυτό πράγμα το άκουσα και από αρκετούς ακόμα συνοδοιπόρους μου σ’ αυτό το ταξίδι, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανόν οφείλετε σε κάποιους τοπικούς παράγοντες και όχι σε κάτι που αφορούσε εμένα προσωπικά.
Στην συνέχεια επισκεφτήκαμε το κάστρο Spis, μεσαιωνικό κάστρο του 12ου αιώνα, ένα μοναδικό μνημείο, αντιπροσωπευτικό δείγμα της εποχής του, που είναι κτισμένο σε περίοπτη θέση, στην κορυφή ενός λόφου που βρίσκεται στο κέντρο μιας τεράστιας έκτασης καλλιεργήσιμης γης. Στην αρχή ήταν ένα φρούριο.
Κατά την διάρκεια της ζωής του….φιλοξένησε αρκετούς βασιλιάδες και άρχοντες της περιοχής οι οποίοι έκτισαν εδώ τις πολυτελείς κατοικίες τους σε γοτθικό η αναγεννησιακό στυλ. Από τον 17ο αιώνα έπαψε να είναι κατοικία των αρχόντων και μετά από μια πυρκαγιά το 1780 καταστράφηκε και από τότε σιγά-σιγά έχασε την σπουδαιότητά του.
Σήμερα το κάστρο φιλοξενεί έκθεση μεσαιωνικών όπλων και χρησιμοποιείτε ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων. Μάλιστα παρακολουθήσαμε κατά τύχη και μια παράσταση πάλης με ξίφη και τσεκούρια της μεσαιωνικής εποχής από νέους της περιοχής.
Και όπως κάθε αξιοπρεπές…μεσαιωνικό κάστρο είχε και αυτό το οπλοστάσιό του, την πυριτιδαποθήκη του, την εκκλησία του, την κουζίνα του,(που μοσκομύριζε…καθώς μια κυρία συνεχίζει μέχρι σήμερα να φτιάχνει μεσαιωνικά… κουλουράκια και άλλες λιχουδιές, που τις πουλάει), το φαρμακείο, με τα ράφια του γεμάτα με αποξηραμένα θεραπευτικά φυτά (μαντζούνια), τον κεντρικό πύργο (παρατηρητήριο),με την στενή ελικοειδή του σκάλα και οπωσδήποτε….με τις φυλακές και την αίθουσα βασανιστηρίων, όπου κρατούνταν και βασανίζονταν οι εγκληματίες της επικράτειας…και οι επίδοξοι άρπαγες….του θρόνου και της εξουσίας.
Και ενώ εμείς βγαίναμε από την κεντρική πύλη του κάστρου, ένα ζεύγος μελλονύμφων έμπαινε για να τελέσει το μυστήριο του γάμου στο παρεκκλήσιο του κάστρου…Πολύ ρομαντικό το βρίσκω….
Στην συνέχεια επισκεφτήκαμε τον οικισμό Ζέχρα, όπου ξεναγηθήκαμε στον καθεδρικό ναό του Αγ. Μαρτίνου,(SpisskaKapitula), γοτθικού ναού του 13ου αιώνα.
Ο ναός είναι πλούσιος σε αγάλματα, ταφικά μνημεία και εικόνες, καθώς εδώ θάφτηκαν πολλοί άρχοντες και ευγενείς της περιοχής. Μάλιστα στα δεξιά του ναού προστέθηκε ταφικό παρεκκλήσιο, όπου θάφτηκαν μέλη της πολύ πλούσιας και αρχοντικής ουγγρικής δυναστείας των Zaporsky, που κατέλαβε και εξουσίαζε την περιοχή για πολλά χρόνια.
Το πιο αξιοσημείωτο σ’ αυτόν τον ναό είναι ένας βωμός, αφιερωμένος στον αρχάγγελο Μιχαήλ, όπου υπάρχει εικόνα Του (αντίγραφο, διάσημου ολανδού ζωγράφου) και όχι άγαλμα, που τον παριστάνει να ποδοπατάει τον σατανά και στο χέρι του να κρατάει ζυγαριά, όπου ζυγίζει τις ψυχές των ανθρώπων, καθώς, όπως όλοι γνωρίζουμε, ο αρχάγγελος Μιχαήλ είναι ψυχοπομπός…(είναι ο διάδοχος…του Ερμή, στη Χριστιανική θρησκεία). Δηλαδή συνοδεύει τις ψυχές μας, μετά θάνατον, στον απάνω η στον κάτω κόσμο….ανάλογα με το που κάθε θρησκεία έχει τοποθετήσει την διαμονή…μας, μετά απ’ αυτόν….
Επιστρέφοντας προς την Λέβοτσα επισκεφτήκαμε και ένα νέο μοναστήρι, κτισμένο πάνω σε λόφο απ’ όπου είχαμε μια πανοραμική θέα της παλιάς πόλης. Το μοναστήρι αυτό είναι κτισμένο σε εξαιρετικής ομορφιάς τοποθεσία, με πλούσια βλάστηση τριγύρω, όπου υπήρχε ένα τεράστιο πάρκο αναψυχής.
Το απόγευμα της ίδιας μέρας περάσαμε για καμιά ωρίτσα και από την πόλη Πόπραντ, όπου καταφύγαμε σε κάποια απ’ τα πανέμορφα «λουλουδάτα»… καφέ σ’ ένα πεζόδρομο, μπροστά από ένα τεράστιο ναό, για καφέ, παγωτό η ότι ήθελε ο καθένας.
Την επόμενη μέρα το πρόγραμμα προέβλεπε ολοήμερη πεζοπορία για όλη την ομάδα. Και έτσι πρωί-πρωί, με το λεωφορείο επήγαμε ως την πολίχνη Tatranska Srtbske και λίγο πιο έξω απ’ αυτήν, απ’ όπου ξεκινούσε το μονοπάτι για τις λίμνες Strbske, Popradske, Velke Hincovo και την κορυφή Koprovsky(2286m), που ήταν ο τελικός προορισμός μας.
Η μέρα ήταν λαμπρή…ηλιόλουστη και η διαδρομή φανταστική…Σχεδόν για ένα τρίωρο περπατούσαμε υπό σκιά, μέσα σε ελατοδάσος.
Ανεβαίνοντας προς την πρώτη λίμνη και μετά από πορεία μιας μισής ώρας περίπου, βρεθήκαμε μπροστά σε ένα εκπληκτικό, μοναδικό μνημείο….
Ένα νεκροταφείο (κενοτάφιο), στην μνήμη όσων σλοβάκων ορειβατών χάθηκαν, όχι μόνο στα βουνά της χώρας αλλά και στα βουνά όλης της γης….Η μη οριοθετημένη περιοχή του μνημείου αυτού, είναι δαδωμένη και σπαρμένη…στην κυριολεξία με βράχια, με ογκόλιθους, πάνω στους οποίους είναι τοποθετημένες οι περίτεχνες, μεταλλικές κυρίως πλακίτσες, με το όνομα και την ηλικία του χαμένου… ορειβάτη. Όλη δε την περιοχή αυτή την στολίζουν, αμέτρητοι, μεγάλοι, περίτεχνοι,(επάνω τους υπάρχουν γεωμετρικά σχέδια με έντονα χρώματα) ξύλινοι σταυροί, σπαρμένοι…και αυτοί εδώ και εκεί στο χώρο.
Μετά από κανένα εικοσάλεπτο περίπου πορείας, βρεθήκαμε μπροστά στην μαγευτική λίμνη Strbske, που την περιβάλλει πανέμορφο δάσος και στην απέναντι όχθη είδαμε να δεσπόζει ένα τεράστιο hotel-καταφύγιο, με ωραία βεράντα με θεά προς τη λίμνη και πλήρως εξοπλισμένο (self-service), εστιατόριο και μπαρ. Μερικοί από την ομάδα αποφάσισαν να μην συνεχίσουν το περπάτημα και να απολαύσουν το υπόλοιπο της μέρας εδώ.
Οι υπόλοιποι, πήραμε μια ανάσα, πίνοντας καφεδάκι και απολαμβάνοντας την όμορφη λίμνη και στη συνέχεια πήραμε το μονοπάτι για την επόμενη λίμνη, την Ποπράντσκε στα (1.494μ.).Μέχρι τα μισά αυτής της διαδρομής, περπατούσαμε υπο σκιά, μέσα σε δάσος και ήταν μια χαρά!…Και όταν βγήκαμε στο ξέφωτο….ο ήλιος μας ταλαιπώρησε πολύ…και για αρκετές ώρες…καθώς είχαμε μπροστά μας, πολλές ώρες πορείας ακόμα.
Μια σύντομη στάση στη λίμνη αυτή και συνεχίσαμε την πορεία μας για την μεγαλύτερη και πολύ εντυπωσιακή λίμνη VelkeHincovoστα (1.944μ.), που την περιβάλλουν απόκρημνα ψηλά βράχια και η πρόσβαση σ’ αυτήν γίνεται μόνο απ’ το σημείο, απ’ όπου ξεκινάει ένα ποταμάκι, που το προσπεράσαμε κατά την ανάβαση.
Η πορεία μας μέχρι εδώ κράτησε περίπου ένα τρίωρο. Εδώ κάναμε μια μεγάλη στάση για ξεκούραση και τροφοδότηση του οργανισμού με ενέργεια και στη συνέχεια πήραμε το ζικ-ζακωτό μονοπάτι που βλέπαμε στα αριστερά μας, που μας έβγαλε σ’ ένα διάσελο.
Ανηφορίζοντας, είδαμε στα αριστερά μας και χαμηλότερα από τη λίμνη Hincovo, μια μικρή και όμορφη λίμνη, την Male.
Από το διάσελο, ανηφορίσαμε προς την κορυφή που βλέπαμε στα δεξιά μας, που είχε πολύ κόσμο στα μυτερά της βράχια και από εκεί πάνω έχασκε ένας γκρεμός που στο βάθος του ήταν η μεγάλη λίμνη.
Ένοιωσα μια χαρά φτάνοντας σ’ αυτήν την κορυφή, γιατί είχα την ψευδαίσθηση ότι φτάσαμε στον προορισμό μας αλλά απογοητεύτηκα γρήγορα, ακούοντας την Πόπη να λέει πως η επόμενη κορυφή είναι ο στόχος μας. Δεν μπορούσα να κάνω και τίποτα άλλο, παρά να ακολουθήσω την ομάδα…Ευτυχώς δεν ήταν παρά ένα τέταρτο περίπου η μια κορυφή απ’ την άλλη, αλλά το μονοπάτι ήταν πιο τραχύ και πιο ανηφορικό.
Στην κορυφή υπήρχε το αδιαχώρητο!….πολύς κόσμος σε μερικά απόκρημνα βράχια!….Και από κάτω το χάος!….Μόνο που απ’ αυτήν την κορυφή, δεν βλέπαμε την λίμνη Hincovoαλλά μια άλλη που δεν ξέρω το όνομά της.
Η πορεία από το διάσελο ως την κορυφή Koprovsky(2.383μ) κράτησε περίπου μια ώρα.
Η κατάβαση στην πόλη Τατράνσκα Strbaκράτησε περίπου τέσσερεις ώρες και ήμασταν κατάκοποι….Δεν βλέπαμε την ώρα να φτάσουμε στο ξενοδοχείο και να πάμε στο τζακούζι για θεραπεία…
Το βράδυ δειπνήσαμε σ’ ένα γειτονικό χωριό, το StaraLesna(Παλιό δάσος), σε μια Κoliba(Καλύβα), παραδοσιακή ταβέρνα, με ξύλινη επένδυση εσωτερικά και στολισμένη με όλα τα χρηστικά αντικείμενα της ζωής των βοσκών, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην πατρίδα μας….
Εδώ μας προυπάντησαν μ’ ένα παραδοσιακό τοπικό(φλεγόμενο)ποτό, κάτι σαν το δικό μας ρακόμελο, που ήταν πολύ εύγευστο…Ακολούθησαν ωραίες σαλάτες και διάφορα νόστιμα τυριά και το κυρίως πιάτο( με κρεατικά, κοτόπουλο, χοιρινό και αλλαντικά), που δεν μπορώ να πω ότι με ενθουσίασε….
Το κατάστημα διέθετε και μια αξιοπρεπή…. μουσική κομπανία, που έπαιζε αντιπροσωπευτικά τραγούδια, όλων των φυλών του Ισραήλ…καθότι το μαγαζί ήταν για τουρίστες….Έτσι κάποια στιγμή έπαιξε και την μουσική του Ζορμπά, του ομόνυμου κινηματογραφικού έργου, γνωστό σ’ όλον τον κόσμο και εμείς το τιμήσαμε δεόντως, σαν γνήσιοι απόγονοι του θρυλικού αυτού ήρωα του Καζαντζάκη…
Η τελευταία ημέρα των δραστηριοτήτων μας στην Σλοβακία, προέβλεπε ράφτινγκ για μια ομάδα 14 ατόμων, στον ποταμό Dunajec, που είναι παραπόταμος του μεγάλου ποταμού Βιστούλα, που χύνεται στη Βόρεια Θάλασσα.
Έτσι την επόμενη μέρα, πρωί-πρωί, με το λεωφορείο αναχωρήσαμε για το χωριό Lysanad-Dunajdom, που βρίσκεται στα σύνορα με την Πολωνία και το οποίο το χωρίζει απ’ το απέναντί του πολωνικό χωριό, ο ποταμός Dunajec.
Φτάνοντας στο χωριό, κατεβήκαμε στις όχθες του ποταμού, όπου σε λίγο είδαμε τρεις ξύλινες σχεδίες με κόσμο επάνω, να πλέουν….στα ήρεμα…νερά του ποταμού, κανοντας και αυτοί το «ράφτινγκ»….που θα έκανε σε λίγο και η δική μας ομάδα…
Εδώ η ομάδα του ράφτινγκ έτοιμάστηκε για την δραστηριότητα, φόρεσαν τα κατάλληλα ρούχα, καπέλα, αντηλιακά κλπ. και μπήκαν στις «σχεδίες», (σαν αυτές που έφτιαχνε ο θρυλικός ομηρικός ήρωας Οδυσσέας, στην δεκαετή περιπλάνησή του στη Μεσόγειο θάλασσα) και ξεκίνησε την βαρκάδα….του στα γαλήνια νερά του ποταμού, θαυμάζοντας, όπως μας είπαν αργότερα οι μετέχοντες, τις εντυπωσιακές….όχθες αυτού.
Η άλλη ομάδα, συνεχίσαμε την πορεία μας με το λεωφορείο, ως την πόλη StaraLubovna, όπου επισκεφτήκαμε το μεσαιωνικό κάστρο “Lubovna” και το Μουσείο Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής, στις υπώρειες αυτού.
Καθ’ οδόν είδαμε στα δεξιά μας ένα μεγάλο εργοστάσιο (αποστακτήριο) παρασκευής οινοπνευματωδών ποτών, κυρίως βότκας.
Το κάστρο αυτό είναι κτισμένο σε εντυπωσιακό, ασβεστολιθικό βράχο, ύψους 711μ., πάνω από την πόλη StaraLubovnaκαι ανηγέρθη στα τέλη του 13ου και στις αρχές του 14ου αιώνα.
Μέσα σ’ αυτό κτίστηκαν τα παλάτια των ηγεμόνων και βασιλιάδων που διαφέντευαν κάθε φορά την περιοχή, μέχρι και του τελευταίου πολωνικού βασιλικού ζεύγους, που έζησε εδώ έως το 1949, που άλλαξε το καθεστώς στην περιοχή, με την έλευση του κομουνισμού.
Το κάστρο διατηρείται σε πολλή καλή κατάσταση, ιδιαίτερα η κατοικία του τελευταίου βασιλιά, που παραμένει άθικτη, με όλα τα έπιπλα και τα πολύτιμα και μη, χρηστικά αντικείμενα της εποχής, το οποίο επισκεφτήκαμε πρώτο.
Μπαίνοντας στο κάστρο από την κύρια είσοδο, στα δεξιά μας είδαμε την αυθεντική ξύλινη εξώπορτα, με μεταλική επένδυση και μπιρτσίνια και στο πρώτο δίπατο κτίριο μπροστά μας, σ’ ένα απ’ τα παράθυρά του υπήρχε κρεμασμένος, ένας ανθρώπινος σκελετός….που προφανώς παραπέμπει στην προειδοποίηση…ότι όποιος τολμήσει να παραβιάσει την είσοδο αυτού του κάστρου…έτσι θα καταντήσει…
Όπως όλα τα αξιοπρεπή…μεσαιωνικά κάστρα, έτσι και αυτό είναι ένα κάστρο με τα ούλα του…όπως με την πολύ καλλή οχύρωσή του, με τον κεντρικό πύργο παρατήριό του, το παρεκκλήσιο…τα παλάτια, με όλα τα συνακόλουθα…τις αποθήκες τους, τα εργαστήριά τους,(εδώ παρασκευάζονταν μπύρα, από τον 17ο αιώνα) τους φούρνους τους, κ.λ.π. και φυσικά τις φυλακές του, όπου είχε φυλακιστεί ο διάσημος για τις περιπέτειές του ευγενής και βασιλιάς της Μαδαγασκάρης MoricBenovsky.
Σήμερα φιλοξενεί μουσείο μεσαιωνικών όπλων και στολών, μουσείο θρησκευτικών αντικειμένων και μουσείο όπου φυλάσσονται οι διάφορες στολές στέψης των βασιλέων καθώς και απομιμήσεις των στεμάτων αυτών.
Στι βόρειες υπώρειες του κάστρου, σε ειδυλιακή καταπράσινη περιοχή που περιβάλεται από δάσος υπάρχει το ιδιότυπο υπαίθριο Μουσείο Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής, το οποίο επισκεφτήκαμε στη συνέχεια.
Η συστάδα από χωριατόσπιτα στο υπαίθριο αυτό μουσείο, αναβιώνει, έναν γραφικό οικισμό, στη σκιά του κάστρου και καταγράφει το πώς εξελίχθηκε στην περιοχή η λαϊκή αρχιτεκτονική.
Αποτελείται από 25 ξύλινες κατασκευές του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, εως και των αρχών του20ου αιώνα, με όλα τα έπιπλα, τα σκεύη και τα εργαλεία της εποχής, που φανέρωναν και το επάγγελμα του ιδιοκήτη του σπιτιού, όπως του μυλωνά, του καροποιού, του ξυλουργού, της υφάντρας κ.λ.π. Ένα απ’ αυτά τα κουκλόσπιτα πουλούσε χαριτωμένα σουβενίρ…και αρκετοί πήραν κάποια απ’ αυτά.
Το πολυτιμότερο οίκημα στο μουσείο αυτό είναι μια ξύλινη Ελληνοκαθολική εκκλησία του χωριού Matysova, του 1833, αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.
Μπαίνοντας στην εκκλησία, είχα την εντύπωση πως μπήκα σε ελληνορθόδοξη εκκλησία και έτσι ήταν…αλλά μετά κατάλαβα πως μπήκα σε μια ουνίτικη εκκλησία…δηλαδή σε μια εκκλησία που στην μορφή και στα τυπικά της λατρείας μοιάζει με την δική μας αλλά μνημονεύει τον Πάπα και διοικητικά ανήκει στην καθολική εκκλησία. Η Ουνία είναι ένα από τα «Αγκάθια», στις σχέσεις των δυο Εκκλησιών.
Κατά την επιστροφή μας προς την Μπρατισλάβα, σταματήσαμε για καφέ στην πόλη Kezmaroc, με το μεγαλοπρεπές κάστρο της, όπου επρόκειτο να γίνει μια συναυλία, με την μεγάλη κεντρική εκκλησία της, το δημαρχείο της και τα αναρίθμητα, περίφημα αρχοντικά της σπίτια, το ένα καλύτερο απ’ τ’ άλλο.
Και αργά το απόγευμα, η ξεναγός μας, μας οδήγησε σε μια καταπράσινη, θαυμαστή κοιλάδα, όπου καταλύσαμε σε μια ακόμα γνωστή της «Κολίμπα», παραδοσιακή ταβέρνα, με πλουσιότατο διάκοσμο,(είχε κάτι μπουφανάκια με περίτεχνα σχέδια μούρλια!…) όπου φάγαμε το τελευταίο μας δείπνο στην Σλοβακία και ήπιαμε τις τελευταίες μας μπύρες….Έκανε και μια τρομερή ζέστη, που μετά δυσκολίας αποφάγαμε…δεν βλέπαμε την ώρα και την στιγμή να βγούμε έξω…
Στην Μπρατισλάβα φτάσαμε κατά τις 12 η ώρα, την νύχτα, κατάκοποι…και την πέσαμε για ύπνο, όσο να πεις κίμινο….
Την άλλη μέρα, μετά το τρικούβερτο…πρωνό στο hotelΑtrium, αναχωρήσαμε για το αεροδρόμιο της Βιένης, κάναμε τα τελευταία μας ψώνια στα αφορολόγητα (σοκολάτες και διάφορα άλλα ψιλικά) και επιστροφή…στην πολύβουη και συχνά ανυπόφορη…αλλά παρ’ όλα αυτά αγαπημένη μας πόλη, την Αθήνα….
