Centaurea heldreichii
Centaurea heldreichii
Τα παραπάνω λατινικά πιστεύω πως δικαιολογημένα είναι ακαταλαβίστικα για πολλούς, κάπως γνωστά σε μερικούς και γνωστά σε ελάχιστους…
Μάλιστα θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε στην «ησυχία» τους σε κάποιο από τα ακαδημαϊκά στεγανά των ειδικών και των επιστημόνων…
Η δική μου άποψη είναι λίγο διαφορετική και γι αυτό απευθύνομαι στους αναρριχητές…
Ο λόγος είναι απλός, μας αρέσουν αυτά τα βράχια, επάνω τους περνάμε μερικές από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μας και μέσα σε όλα αυτά ΠΡΕΠΕΙ να ξέρουμε και κάτι παραπάνω γι αυτούς τους τόπους που μας φιλοξενούν και να αγωνιζόμαστε με πάθος για την διατήρηση τους ενάντια σε απειλές,καταστροφές και άλλα μαργαριτάρια της καπιταλιστικής «ανάπτυξης» αλλά και για να τους προφυλάσσουμε πιο αποτελεσματικά ενάντια στο «κακό» μας εαυτό.
Ο λόγος γίνεται για ένα φυτό που φύεται μόνο στα βράχια της Βαράσοβας και πουθενά αλλού στον κόσμο…και ως εκ τούτου αξίζει να συγκεντρώσει λιγάκι την προσοχή μας!
Centaurea heldreichii
Οικ. Asteraceae (Compositae)
Ακολουθούν μερικές χρήσιμες πληροφορίες και κάποια συμπεράσματα που προκύπτουν σχετικά με αυτόν τον όμορφο «κάτοικο» της Βαράσοβας:
Κατηγορία Κινδύνου Εξαφάνισης:CR/ EN
Το οποίο σύμφωνα με το InternationalUnionfortheConservationofNature(IUCN) σημαίνει κάτι ανάμεσα σε: ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ ΣΕ ΚΡΙΣΙΜΟ ΒΑΘΜΟ (CR) (CriticallyEndangered)δηλαδή αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνοεξαφάνισης στη φύση στο άμεσο μέλλον και ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝ (EN)(Endangered)δηλαδή δεν κινδυνεύεισε κρίσιμο βαθμό αλλά αντιμετωπίζει μεγάλοκίνδυνο να εξαφανισθεί.
Βιοφάσμα:Η aHemicryptophyta
Το οποίο μας ενημερώνει για την βιομορφή με την οποία διαχειμάζει και η οποία το κατατάσσει στα Ημικρυπτόφυτα που αποτελούν κατηγορία πολυετών ποωδών φυτών.
Χωρολογία:Τοπικό Ενδημικό
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα τα πλεον απειλούμενα φυτά είναι Τοπικά Ενδημικά ή Στενοτοπικά Ενδημικά.Ο υψηλός ενδημισμός που παρατηρείται στην ελληνική χλωρίδα οφείλεται στην γεωγραφική και κατά συνέπεια οικολογική πολυδιάσπαση σε πολλές απομονωμένες περιοχές όπως νησιά, βουνά, κοιλάδες, αλπικά λιβάδια κ.α. σε συνδυασμό με τη λειτουργία του ελλαδικού χώρου ως καταφυγίου κατά τις πλειστοκαινικές παγετώδεις περιόδους. Η Βαράσοβα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων των παραπάνω!
Οικότοπος:Βράχια
Να σημειώσω ότι στην κατάταξη των «οικοτόπων» παρατηρείται μια κυριαρχία της κατηγορίας «ΒΡΑΧΙΑ» όσων αφορά τα απειλούμενα είδη φυτών πράγμα που δείχνει και τη μεγάλη σημασία τους. Πρόκειται για οικότοπο στον οποίο φυτρώνουν φυτά ειδικά προσαρμοσμένα στη διαβίωση σε σχισμές ή κενά των βράχων, κατά κύριο λόγο ασβεστολιθικών αλλά όχι αποκλειστικά.Να σημειωθεί ότι περιλαμβάνει τα εσωτερικά βράχια μόνο και όχι τα παραθαλάσσια τα οποία αποτελούν άλλη κατηγορία.
Το 29,4%των απειλούμενων φυτών της Ελλάδας επιβιώνει στα «ΒΡΑΧΙΑ» ενώ το 23,6% αυτών επιβιώνει στην κατηγορία «ΦΡΥΓΑΝΟΤΟΠΟΙ-ΘΑΜΝΟΤΟΠΟΙ» ενώ μόλις το 7,4% επιβιώνει σε «ΚΛΕΙΣΤΑ ΔΑΣΗ» και το 5,8% σε «ΔΑΣΙΚΑ ΔΙΑΚΕΝΑ». Τα παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με αυτό που λαθεμένα είναι ευρέως πιστευτό. Η φυτική βιοποικιλότητα έχει κι αυτή τους δικούς της κανόνες και μας ξαφνιάζει.
Υψόμετρο:Κατηγορία 1 (0 –500 μ)
Περίοδος Άνθησης:Μάιος – Ιούνιος (Κατηγορία 4)
Μέθοδος Γονιμοποίησης:Ε aΕντομόφιλα
Πράγμα που προφανώς σημαίνει ότι για την διασπορά της γύρης αξιοποιεί τα έντομα π.χ μέλισσες.
Φυτογεωγραφική Ζώνη:S.EaStereaEllas
Η οικογένεια Asteraceae(Compositae) στην οποία ανήκει και η Κενταύρεα μας είναι από τις μεγαλύτερες και πολυπληθέστερες φυτικές οικογένειες με κοσμοπολίτικη εξάπλωση ειδών. Το σύγχρονο όνομα της οικογένεια προέρχεται προφανώς από την ελληνική λέξη αστέρι και έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους αυτών των φυτών αλλά και το παλιότερο πάλι έχει να κάνει με το σχήμα του άνθους το οποίο είναι Σύνθετο.
Το γένος Centaureaστο οποίο ανήκει είναι ένα γένος με πάνω από 350 είδη που κυρίως εντοπίζονται βόρεια του Ισημερινού και στο ανατολικό ημισφαίριο. Μάλιστα η περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου είναι πλούσια σε είδη αυτού του γένους.
Και τώρα αφού τελειώσαμε με τα ακαδημαϊκής φύσης στοιχεία πάμε να προσγειωθούμε λίγο…
Στην επιτόπια έρευνα που πραγματοποιήθηκε μέσα στο 2011 η παρουσία του φυτού στα βράχια επιβεβαιώθηκε χωρίς περαιτέρω μελέτη της συχνότητας εμφάνισης και άλλα τέτοια.
Έχει αξίαγια εμάς, τους αναρριχητές, ότι το φυτό εντοπίστηκε ανάμεσα σε αναρριχητικές διαδρομές και μάλιστα στα πρώτα μέτρα της 1ης σχοινιάς. Συγκεκριμένα βρέθηκε εκεί που ξεκίναγε κάποτε το γεφυράκι για να διασχίσει κάποιος τον καλαμιώνα πίσω από το κιόσκι…
Η παραπάνω τοποθεσία είναι ενδεικτική και η παρουσία του πρέπει να θεωρείται δεδομένη και σε άλλα μέρη, σε άλλα βράχια και ορθοπλαγιές,και σε άλλες διαδρομές και ας μην έχει επισημανθεί!
Μένει λοιπόν σε εμάς τώρα που το ξέρουμε να προσέχουμε λίγο περισσότερο. Να το αναφέρουμε στη σχοινοσυντροφιά μας, στο σύλλογό μας και πάει λέγοντας.
Το εξής απλό:Στην Βαράσοβα υπάρχει ένα σπάνιο απειλούμενο ομορφούλι φυτό και άμα το πετύχεις πρόσεχέ το…και τράβα και καμιά φωτογραφία για γούρι και για γούστο…!!!
Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;
Ειλικρινά δεν ξέρω…
Εγώ ανήκω σε μια ομάδα τελειόφοιτων του Γεωπονικού που έχουμε αναλάβει πτυχιακές μελέτες στην περιοχή και σιγά σιγά τις δουλεύουμε… Παράλληλα ρίχνουμε και τα σκαρφαλωματάκια μας και τις γρατζουνιές μας αλλά το επίπεδο δεν επαρκεί για τις πιο …«έτσι» διαδρομές. Το λέω κομψα…
Από ενδιαφέρον και για τη φάση ας πούμε ότι αν μια ομάδα έμπειρων και καλών αναρριχητών συγκινούνταν στην ιδέα να τραβήξει μπροστά έτσι ώστε να καταγραφεί η βλάστηση σε κάποιες διαδρομές πάνω στις ορθοπλαγιές, να τραβηχτούν φωτογραφίες και παράλληλα να εντοπιστούν και περισσότερα σημεία που βρίσκεται η Κενταύρεα της Βαράσοβας αυτό θα ήταν μια καλή ιδέα.
Παλιότερα έκανα μια ανάρτηση επ αυτού! Προς τιμή τους κάποιοι ανταποκρίθηκαν αλλά δεν την παλέψαμε εμείς τότε με εκδρομές και έξοδα οπότε το αφήσαμε!
Ο καθένας ας το σκεφτεί και αν κάποιος έχει την διάθεση ας επικοινωνήσει…
Όπως και να έχει όμως έκανα αυτο το μικρό αφιέρωμα για να ειδοποιηθεί η «κοινότητα» και να κάνει ότι μπορεί!!!
Υ.Γ.Έχω επισυνάψει και φωτογραφίες οι οποίες θα βοηθήσουν ίσως οποιονδήποτε να αναγνωρίσει το φυτό αν το δει μπροστά του!
Υ.Γ 2Πληροφορίες και άλλα συναφή τα”δανείστηκα” από την εργασία: ” Για την δημιουργία ενός καταλόγου των πλέον απειλούμενων φυτών στην Ελλάδα ως εργαλείο για την λήψη μέτρων διαχείρισης” της εταιρεία ΥΛΗ-ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, του Δασολόγου Περιβαλλοντολόγου Θεμιστοκλή Αδαμόπουλου.
Μπενάτος Θεοδόσης
Τελειόφοιτος Γεωπόνος ΓΠΑ
Αναρριχητής και Βαρασοβό-πληκτος
Μέλος ΕΠΟΣ Φυλής
5 συνημμένα— Λήψη όλων των συνημμένων αρχείωνΠροβολή όλων των εικόνων
C. heldreichii.1fixed.jpg |
C. heldreichii.2fixed.jpg |
C. heldreichii.3fixed.jpg |
C. heldreichii.4fixed.jpg |
Centaurea heldreichii.docx |