27 Απριλίου 2025

KΡΗΤΗ, ΑΚΡΩΤΗΡΙ,ΓΚΙΓΚΙΛΟΣ,ΑΓ.ΕΙΡΗΝΗ 30/9/11

KΡΗΤΗ, ΑΚΡΩΤΗΡΙ,ΓΚΙΓΚΙΛΟΣ,ΑΓ.ΕΙΡΗΝΗ 30/9/11

Το πρωί του Σαββάτου, κατά τις έξι η ώρα, έδενε το καράβι «Λαττώ», της ΑΝΕΚ, στον μώλο της Σούδας και οι ταξιδιώτες αγουροξυπνημένοι, μάζευαν γρήγορα τα στρωσίδια και τα πράγματά τους και κατευθύνονταν προς την έξοδο.

Από ώρα πολύ άκουγα τους θορύβους τους, αλλά δεν έλεγα να αφήσω…την θαλπωρή του ζεστού μου υπνόσακου…Μέχρι που άκουσα την επίσημη ανακοίνωση, ότι «το καράβι έφτασε στον προορισμό του» και τότε βγάζοντας το κεφάλι μου απ’ τον υπνόσακο, διαπίστωσα ότι όλοι οι «γείτονές μου» που κοιμόμασταν στον ίδιο διάδρομο, στρωματσάδα, είχαν ήδη φύγει…

Γρήγορα- γρήγορα λοιπόν μάζεψα τον υπνόσακό μου, τακτοποίησα τα πράγματά μου  και με την τσίμπλα …στο μάτι, πήρα τον δρόμο προς την έξοδο. Δεν έβλεπα γύρω μου κανένα γνωστό, αλλά μόλις βγήκα απ’ το καράβι, όλη η ομάδα ήταν εκεί. Και έτσι όλοι μαζί, κατευθυνθήκαμε στα πρώτα «καφέ» που βρέθηκαν μπροστά μας για πρωινό…

Και αφού ήπιαμε τον πρώτο καφέ μας στην Κρήτη και φάγαμε οι περισσότεροι την φημισμένη μπουγάτσα «Ιορδάνης», η οποία ήταν όντως εξαιρετική (άλλοι με μυτζήθρα και άλλοι με κρέμα), μπήκαμε στο λεωφορείο για την γνωριμία μας με τα αξιοθέατα του Ακρωτηρίου, που δεν είναι άλλα απ’ τα πιο ξακουστά και παλιά μοναστήρια της περιοχής…

Το πρώτο ήταν το μοναστήρι της «Αγ. Τριάδας των Τσαγκαρόλων». Το μεγαλοπρεπές αυτό μοναστήρι, με έντονα τα βενετσιάνικα χαρακτηριστικά στην αρχιτεκτονική του, κτίστηκε το 1612 από μέλη της Βενετσιάνικης οικογένειας των Τσαγκαρόλων. Είναι βυζαντινός ναός, σταυροειδούς ρυθμού με τρεις τρούλους. Το 1821 καταστράφηκε από τους Τούρκους. Κατά τον 19ο αιώνα λειτούργησε διαδοχικά ως θεολογική σχολή, ως οικοτροφείο και ως ιεροδιδασκαλείο.

Σήμερα στο μοναστήρι ζουν  έξι μοναχοί, οι οποίοι το διατηρούν σε πολύ καλή κατάσταση από κτηριακής άποψης και όχι μόνο… αλλά καλλιεργούν και τα κτήματά του και παράγουν λάδι και κρασί, μοναδικής ποιότητας… και κάνουν μέχρι και εξαγωγές!…

Μπαίνοντας στο καθολικό της Μονής, τελείωνε η Θεία Λειτουργία και ακολούθησε ο αγιασμός, καθώς ήταν η  πρώτη του Σεπτεμβρίου, πρωτομηνιά αλλά και η αρχή του εκκλησιαστικού έτους….Έτσι κατά τύχη…καλή φωτιστήκαμε κιόλλας….

Εν συνεχεία περιδιαβήκαμε την πανέμορφη, πλακόστρωτη αυλή του, την περιτριγυρισμένη από ένα σωρό κτίσματα, (αποθήκες, κελιά, παρεκκλήσια)  με τα πολλά δέντρα και τα λογής-λογής λουλούδια, όλα φροντισμένα με μεράκι. Παντού δε κυκλοφορούσαν πανέμορφες γάτες που εκλιπαρούσαν…για ένα σου χάδι….

Μετά επισκεφτήκαμε το «Κειμηλαρχείον», πρώτη φορά άκουγα και  έβλεπα αυτή τη λέξη… Συνήθως στις μέρες μας, για αυτού του είδους τις εκθέσεις, χρησιμοποιείται η λέξη «Μουσείο», αλλά τώρα που το σκέφτομαι…νομίζω ότι ο όρος  αυτός ανταποκρίνεται πιο πολύ στην πραγματικότητα, για την ειδική αυτή περίπτωση … «Αρχείο κειμηλίων»…

Αμέσως μετά, με το λεωφορείο επήγαμε στο μοναστήρι του Γουβερνέτου, που απέχει από την Μονή της Αγ. Τριάδας περίπου 4 χιλ.

Κτίστηκε το 1548 προς τιμή της Παρθένου Μαρίας η Κυρίας των Αγγέλων. Είναι γνωστό και ως μοναστήρι του Αη Γιάννη του Ξένου η απλά σαν Γουβερνέτο. Είναι φρουριακού τύπου, με πύργους στις 4 γωνίες που φέρουν καταχύστρες, απ’ όπου έριχναν  καυτό λάδι η νερό, στους επιδρομείς. Είναι εμφανείς σ’ αυτό οι Βενετσιάνικες επιρροές στην αρχιτεκτονική του, διοικητικά ανήκει στο μοναστήρι της Αγ. Τριάδας και έχει και αυτό έξι μοναχούς.

Από την ονομασία του και μόνο φαίνεται πως ήταν το σημαντικότερο θρησκευτικό κέντρο της περιοχής του Ακρωτηρίου, κατά την Βενετσιάνικη κατοχή. Γουβερνέτο (διοικητικό κέντρο μιας περιοχής), εξ’ και government(κυβέρνηση) στα Αγγλικά.

Έξω απ’ το μοναστήρι του Γουβερνέτου ξεκινάει ένα μονοπάτι, που σε βγάζει στη θάλασσα, αφού πρώτα διασχίσει μια περιοχή γεμάτη ασκηταριά, τα περισσότερα σε σπηλιαράκια, τα λεγόμενα «φουρνοειδή», καθώς μοιάζουν με φουρνάκια. Είδαμε κάποια απ’ αυτά στην πεζοπορία μας. Γι’ αυτό η περιοχή αυτή ονομάζεται το Άγιο Όρος της Κρήτης.

Πήραμε λοιπόν το μονοπάτι και μετά από δέκα λεπτά πεζοπορίας βρεθήκαμε στην «σπηλιά της Αρκούδας», με έναν ογκώδη σταλακτίτη, σε σχήμα αρκούδας. Ο τόπος αυτός κατά την αρχαιότητα, ήταν αφιερωμένος στην λατρεία της θεάς Άρτεμις. Υποθέτω πως κάποια σημαντική σχέση θα είχε η θεά  με την αρκούδα, ίσως να ήταν το πιο αγαπημένο της ζώο, αφού τα κοριτσάκια, που τα αφιέρωναν οι γονείς τους στην θεά, στον ναό της Βραυρώνας, ονομάζονταν «άρκτοι».

Τα σπήλαια πάντα από την αρχαιότητα αλλά και κατά τους χριστιανικούς χρόνους, θεωρούνταν προσφιλείς τόποι λατρείας….

Είναι αλήθεια ότι τα σπήλαια έχουν μια ατμόσφαιρα μυστηριακή, αισθάνεσαι ένα δέος όταν βρίσκεσαι μέσα σ’ αυτά. Δεν είναι τυχαίο ότι και ο Δίας  και ο Χριστός γεννήθηκαν σε σπήλαια και ότι σε πάμπολλα σπήλαια της χώρας μας υπάρχουν βωμοί και στοιχεία λατρείας της αρχαίας θρησκείας και πάνω σε αυτά είναι κτισμένα χριστιανικά  εκκλησάκια…

Εξ’ άλλου οι θρησκείες έρχονται και παρέρχονται, οι τόποι λατρείας όμως σχεδόν παραμένουν οι ίδιοι, προσαρμοζόμενοι κάθε φορά στη νέα θρησκεία.

Στην είσοδο της σπηλιάς υπάρχει χριστιανικό εκκλησάκι, στέρνες για την συλλογή νερού και κάποια κελιά.

Συνεχίζοντας την κατάβαση για άλλα 15 λεπτά, συναντήσαμε τα ερείπια της Μονής Καθολικού. Βυζαντινό θολωτό κτίσμα του 11ου αιώνα, σκαλισμένο στο βράχο, με εντυπωσιακή Βενετσιάνικη πρόσοψη, και που κατά πάσα πιθανότητα είναι το παλαιότερο μοναστήρι της Κρήτης. Εγκαταλείφθηκε τον 16ο αιώνα, μη αντέχοντας τις πειρατικές επιδρομές,

Εδώ το τοπίο είναι φοβερό!…Στην όχθη ενός απόκρημνου και εντυπωσιακού φαραγγιού, υπάρχει σπήλαιο, όπου ασκήτεψε και πέθανε, ο Αη –Γιάννης ο Ξένος. Έτσι σιγά-σιγά αναπτύχτηκε σ’ αυτήν την απόκοσμη και άγρια περιοχή με τα αμέτρητα σπήλαια-ασκηταριά, μια μοναστική κοινότητα και ιδρύθηκε ένα μεγάλο μοναστήρι με πολλά κελιά και βοηθητικά κτίσματα και μια εντυπωσιακή πέτρινη γέφυρα που ενώνει τις όχθες του φαραγγιού. Εδώ καθίσαμε αρκετή ώρα απολαμβάνοντας το τοπίο τριγύρω ενώ πολλοί από εμάς επισκέφτηκαν το σπήλαιο, που η περιήγησή του κράτησε περίπου 20 λεπτά.

Εν συνεχεία, μέσα απ’ την κοίτη του φαραγγιού κατεβήκαμε στην θάλασσα, σ’ ένα μικρό φιόρδ, που ήταν ο ταρσανάς του μοναστηριού. Εδώ οι μοναχοί είχαν φτιάξει ένα υπόστεγο για την βάρκα τους, που τώρα είναι μισογκρεμισμένο….

Η θάλασσα λυσσομανούσε, αφρίζοντας, πάνω στα βράχια της ακτής, καθώς αυτή την ημέρα είχε πολύ αέρα. Πιο πέρα, στα αριστερά μας υπάρχει το νταμάρι απ’ όπου οι μοναχοί είχαν  βγάλει τις πέτρες, πωρόλιθος νομίζω ότι είναι, που κτίσανε το μοναστήρι και την γέφυρα.

Μετά γυρίσαμε πάλι στο μοναστήρι και ακολουθώντας το φαράγγι προς τα πάνω, πεζοπορώντας κανένα δίωρο, φτάσαμε στο χωριό Σταυρός, με την πανέμορφη παραλία γεμάτη με τους ολάνθιστους κρίνους που φύονται στην άμμο. Κάποιοι κολυμπήσανε,οι περισσότεροι ξεκουραστήκαμε στις  απλωμένες ακόμα ξαπλώστρες, στην παραλία.

Ωραίο χωριό ο Σταυρός, γνωστό από τα γυρίσματα του «Ζορμπά», με τον Άντονυ Κουήν, στο σπήλαιο Λερά.

Και κατά τις τέσσερεις η ώρα, αναχωρήσαμε για την Χαλέπα, για επίσκεψη και προσκύνημα, στην περιοχή Προφ.Ηλίας, όπου το ομώνυμο εκκλησάκι και οι τάφοι του Ελευθερίου και του γιού του Σοφοκλή Βενιζέλου.

Το απόγευμα επισκεφτήκαμε την παλιά πόλη των Χανίων, όπου με την φίλη μου τη Φρόσω ξαμοληθήκαμε στα Βενετσιάνικα σοκάκια με τις ωραίες ταβέρνες μέσα σε καταπράσινες αυλές και τα γουστόζικα μαγαζιά με τουριστικά είδη. Και κουρασμένες όπως ήμασταν, καθίσαμε σ’ ένα απ’ τα μαγαζιά στο λιμάνι και ξεκουραστήκαμε, απολαμβάνοντας μια δροσερή μπύρα.

Αργά το απόγευμα αναχωρήσαμε για τον Ομαλό, όπου ακολούθησε πλούσιο φαγοπότι με τοπικά εδέσματα, όπως το γαμοπίλαφο, τσιγαριαστό κατσίκι, λουκάνικα και σφακιανές πίτες…

Εν τω μεταξύ είχε έρθει και μια μεγάλη ομάδα ορειβατών του Ε.Ο.Σ Ηρακλείου, με αρχηγό την Άρια, για να κάνουμε μαζί τον Γκίγκιλο. Και το κέρασμα για το καλωσόρισμα, δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο…από τα εξαιρετικά τοπικά μυτζηθροπιτάκια !…

Την Κυριακή, πολύ πρωί, ετοιμάστηκε η μικτή… ομάδα για την ανάβαση στον Γκίγκιλο. Ήμασταν 24 τον αριθμό, 14 οι Κρήτες και 10 εμείς.

Ο καιρός ήταν σχετικά καλός τις πρωινές ώρες, αλλά τα δελτία έδιναν επιδείνωση του καιρού κατά τις απογευματινές ώρες, με βροχές κατά τόπους.

Η ανάβαση κράτησε περίπου 4 ώρες και ήταν κοπιαστική απ’ την μια μεριά, καθώς έπρεπε να καλύψουμε μια υψομετρική διαφορά περί τα 1.000 μ. και απ’ την άλλη γοητευτική…καθώς προσπερνούσαμε εντυπωσιακούς βράχινους σχηματισμούς, (ποιος ξέρει οποίας γεωλογικής…περιόδου) και θεαματικές σάρες….Η πρώτη στάση έγινε στην βρύση…..όπου ξεκουραστήκαμε αρκετά, καθώς από κει και πέρα άρχιζαν τα δυσκολότερα…

Η  δεύτερη έγινε στον αυχένα, απ’ όπου ξεκινάει και το μονοπάτι της διάσχισης του φαραγγιού της Τρυπητής, αυτού που όπως άκουσα απ’ την Άρια, είναι το μακρύτερο και δυσκολότερο φαράγγι της Κρήτης. «Μια φορά το έκανα και δεν το ξανακάνω» όπως το δήλωσε κατηγορηματικά….

Από τον αυχένα και πάνω το βουνό είναι σκέτος βράχος και σε ορισμένα σημεία του πρέπει να χρησιμοποιήσεις και τα χέρια σου, δηλαδή πρέπει να σκαρφαλώσεις. Και όσο ανεβαίναμε ο καιρός άρχισε να χαλάει, ομίχλη σκέπαζε τον τόπο γύρω μας, δεν βλέπαμε τίποτα και ο αέρας  ολοένα δυνάμωνε…

Κατά τις 12 η ώρα φτάσαμε αισίως  στην κορυφή, όπου έκανε ψοφόκρυο!…Αλλά εμείς περιχαρείς, ανοίξαμε τα καλούδια μας τα κρασιά μας, τις τσικουδιές μας και το διασκεδάσαμε δεόντως…ευχόμενοι «πάντα τέτοια», δηλαδή διασυλλογικές αναβάσεις. Η Άρια, ως οικοδέσποινα, ήταν άκρως περιποιητική….Συνεχώς ήταν στη γύρα και μοίραζε σοκολατάκια, σταφυλάκι , σταφιδάκια…και άλλες λιχουδιές…

Κατά την κατάβαση, ήμασταν παρεούλα ως το σημείο  που οι Ηρακλειώτες ξέκοψαν με κατεύθυνση την κορυφή «Βολακιάς», που ήταν ο προορισμός τους, ενώ εμείς επιστρέψαμε από τα ίδια, στον Ομαλό. Εκεί μας περίμενε το λεωφορείο, το οποίο μας κατέβασε στην όμορφη Σούγια, με την περίφημη παραλία της….

Εδώ ο καιρός ήταν θαυμάσιος…είχε λιακάδα και αρκετή ζέστη ώστε με πολύ ευχαρίστηση μπήκαμε στα διαυγέστατα νερά της περιοχής…και απολαύσαμε ίσως…το τελευταίο μπάνιο της φετινής θερινής περιόδου…Για μένα ήταν πραγματικά το ωραιότερο της φετινής  περιόδου…που πνέει ήδη το λοίσθια…και λυπάμαι πολύ γι’ αυτό…όπως για κάθε τι που τελειώνει…

Ακολούθησε φαγοπότι σε τοπική ταβέρνα με τοπικά εδέσματα, σταμναγκάθι σαλάτα, τσιγαριαστό, σφακιανές πίτες κ.α. και επιστροφή στη Σούδα και Πειραιά.

Επίσης εδώ συναντηθήκαμε και με τους τρεις άξιους…δυνατούς και αξιέπαινους συνορειβάτες μας, τον Θανάση, τον Αχιλλέα και τον Νίκο, που με την βοήθεια του κ. Πούλη, κατάφεραν να ανεβούν στον «Βολακιά», από μια δύσκολη διαδρομή, που ελάχιστοι την έχουν κάνει μέχρι σήμερα, με μια διανυκτέρευση με σκηνές στο βουνό… Μπράβο τους!…

Εδώ επίσης κατέβηκε και η πεζοπορική ομάδα, με αρχηγό τον Άλκη, που έκαναν το φαράγγι της Αγ. Ειρήνης η «Αγιερινιώτικο», όπως το λένε οι ντόπιοι.

Είναι ένα όμορφο φαράγγι, το έχω κάνει παλιότερα μα τον «Βριλησσό» και η διάσχισή του κρατάει περίπου τρεις ώρες. Είναι διάσημο για την βιοποικιλότητά του και δεύτερο στη σειρά προτίμησης από τους ορειβάτες, μετά από αυτό της Σαμαριάς…

Τα βουνά και τα φαράγγια της Κρήτης είναι ατέλειωτα…και το ένα καλύτερο απ’ τα’ άλλο!…Είθε να μας αξιώσει ο θεός, μελλοντικά να ξαναβρεθούμε σ’ αυτήν και να ξαναπερπατήσουμε στα ξακουσμένα βουνά της και να κολυμπήσουμε και σε άλλα μαγευτικά ακρογιάλια της!…

 

 

Αφήστε μια απάντηση