Βέρμιο – Νάουσα 2013
ΒΕΡΜΙΟΝ-ΝΑΟΥΣΑ
Στις ανατολικές υπώρειες του Βερμίου, τις σκεπασμένες με πυκνά δάση οξιάς και βαλανιδιάς, είναι κτισμένη η Νάουσα, σε υψόμετρο 330 μ.
Ευλογημένος και όμορφος τόπος, με άφθονα νερά, καθώς την πόλη διασχίζει ο ξακουστός… από την «θυσία» των γυναικοπαίδων, ποταμός Αράπιτσα, που υδροδοτεί την πόλη και την πεδιάδα της από κάτω.
Στα αφρισμένα νερά αυτού, έπεσαν οι γυναίκες της Νάουσας, με τα παιδιά τους, κατά την τοπική επανάσταση του 1822, εναντίον της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ένεκα του οποίου η πόλη, πήρε το προσωνύμιο, Ηρωϊκή πόλη της Νάουσας.
Επίσης τα νερά του, ήταν που «κίνησαν» και τα πρώτα εργοστάσια νηματουργίας στην περιοχή και τους πολλούς νερόμυλους της πόλης, ήδη από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, που κράτησε ως την δεκαετία του ’90, οπότε άρχισε η παρακμή, λόγω «εισβολής»… των πάμφθηνων κινέζικων προϊόντων όλων των ειδών… Τα πολλά και θαυμάσια αρχοντικά που στολίζουν την πόλη, είναι ο αδιάψευτος μάρτυρας του πλούτου που συνέρευσε στην πόλη, από τα εργοστάσια.
Σήμερα στην πόλη υπάρχουν διάσπαρτα, πολλά βιομηχανικά κτήρια… που σιγά-σιγά αλλάζουν χρήση.
Το σήμα κατατεθέν της πόλης είναι ο πέτρινος πύργος του Ρολογιού, η απλώς το « Ρολόϊ», που βρίσκεται μπροστά απ’ το δημαρχείο, δωρεά του βιομήχανου Κύρτσου, που ήταν ένας απ’ τους τρεις, που έφτιαξαν το πρώτο εργοστάσιο νηματουργίας στην πόλη, κάπου στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, με την επωνυμία «Λόγγου-Κύρτσου- Τουρπάλη».
Σε όχθη της Αράπιτσας, σε κεντρικό σημείο της πόλης, δεσπόζει το μνημείο, των ηρωικώς πεσόντων γυναικόπαιδων.
Ιδιαίτερης μνείας χρήζει το πάρκο του Αγ. Νικολάου, που απέχει 3 χιλ. από την πόλη και έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή «ιδιαίτερου φυσικού κάλλους»… καθώς εδώ υπάρχουν οι πηγές της Αράπιτσας, με πλούσια παρόχθια βλάστηση, κυρίως από πλατάνια… και πολλά καταλύματα και ταβέρνες.
Σε κοντινή απόσταση απ’ την πόλη, σε μαγευτική τοποθεσία, βρέθηκαν τα ερείπια αρχαίου θεάτρου, τρείς μακεδονικοί τάφοι και τα ερείπια της σχολής του Αριστοτέλους, όπου κοντά στον φιλόσοφο, μαθήτευσε ο Μέγας Αλέξανδρος και οι σύντροφοι- στρατηγοί του, που τον συνόδευσαν στην εκστρατεία του στην Ανατολή.
Εικάζεται πως τα ερείπια αυτά, ανήκουν στην αρχαία πόλη Μίεζα η Μύεζα η Μέζα η Νέζα.
Η πόλη φημίζεται για τα κρασιά της, ιδιαίτερα το «ξυνόμαυρο» (0ΠΑΠ),(Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας), που εξάγεται σε Κίνα, Ρωσία, Αυστραλία, Καναδά, Αμερική κ.α.
Στην περιοχή δραστηριοποιούνται σήμερα, ο Οινοποιητικός Συνεταιρισμός «Βαένι», «Μπουτάρης» και άλλες μικρότερες…
Επίσης φημίζεται για τα φρούτα της, ιδιαίτερα, για τα μήλα, τα ροδάκινα και τα κεράσια της, καθώς και το ιδιότυπο καρναβάλι της με «δρώμενα», τους «Γενίτσαρους» και τις «Μπούλες».
Για πολλοστή φορά βρεθήκαμε στην Ηρωϊκή αυτή πόλη, για πεζοπορίες στην γύρω περιοχή και αναβάσεις σε κορυφές του Βερμίου.
Το Σάββατο το πρωί, καμιά εικοσαριά ορειβάτες, με αρχηγό τον Γιώργο τον Μέτζο και μέλη του Ε.Ο.Σ.Νάουσας, ανεβήκαμε από το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια, στην κορυφή Αγ. Πνεύμα, από μονοπάτι, που διασχίζει πυκνό δάσος από οξιές και βαλανιδιές.
Στην βραχώδη κορυφή υπάρχει το ομώνυμο εκκλησάκι και μια εκπληκτική θέα… τριγύρω, καθώς υπήρχε ηλιοφάνεια. Στα νότια δέσποζε, ο μυθικός Όλυμπος και τα Πιέρια. Δυτικότερα, το Σινιάτσικο, Βίτσι, Γράμμος και στα βόρεια το Πάϊκο, η Τζένα, το Πίνοβο και το Καϊμακσαλάν
Στην συνέχεια διασχίσαμε την κορυφογραμμή του Βερμίου, από το Αγ. Πνεύμα, ως την κορφή «Χαμίτης», στα 2.065μ. Συνεχίσαμε για την κορφή «Μαύρη Πέτρα», όνομα και πράγμα… καθώς είναι κακοτράχαλη, μαυριδερή και βραχώδης.
Η κατάβαση, μέχρι τα καλύβια «Τσάπου», έγινε από δύσβατη, πολύ κατηφορική και δασωμένη περιοχή.
Οι πεζοπόροι έκαναν μια πεζοπορική διαδρομή 3-4 ωρών στην γύρω περιοχή του πάρκου Αγ. Νικολάου και στην συνέχεια, πήγαν στην Νάουσα, όπου ξεναγήθηκαν από το Κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης της πόλης, στο βιομηχανικό μονοπάτι της, στα μνημεία του προβιομηχανικού και βιομηχανικού πολιτισμού της, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο, στην διαμόρφωση της ταυτότητας της περιοχής.
Το βράδυ όλοι μαζί, επισκεφτήκαμε το παραδοσιακό οινοποιείο και ρακοκάζανο, του Κώστα Δαλαμάρα, στους πρόποδες του Βερμίου.
Το οινοποιείο βρίσκεται σε αμπελώνα 50 στρεμμάτων, όπου καλλιεργείται κυρίως το «ξινόμαυρο» και στην «ζεστή»… από κάθε άποψη αίθουσα γευσιγνωσίας, που φιλοξενεί και έκθεση λαϊκής τέχνης, απολαύσαμε, το φετινό ξινόμαυρο… συνοδεία μεζέδων και δίπλα στο εν λειτουργία ρακοκάζανο… Μοσχομύριζε ο τόπος τριγύρω, από το τσίπουρο που έρρεε απ’ την κάνουλα!… Στο σερβίρισμα και στην ετοιμασία των ορεκτικών, συνέβαλλαν μέλη του συλλόγου… Μετά το δείπνο… ακολούθησε παραδοσιακό γλέντι… ως είθισται…
Την Κυριακή, πήγαμε στην Βεργίνα, όπου οι μισοί επισκέφτηκαν το καταπληκτικό μουσείο της και οι υπόλοιποι περπατήσαμε σ’ ένα πολύ όμορφο, δασωμένο και σκιερό μονοπάτι, στις παρυφές των Πιερίων, που λέγεται «του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτό ξεκινάει από την Βεργίνα και στην συνέχεια ανηφορίζοντας, μέσα από δάσος οξιάς, καταλήγει στο εντυπωσιακό βράχο του Γαλακτού και στην Ιερά Μονή Αγ. Πάντων.
Το μοναστήρι είναι κτισμένο σε κοιλάδα με πλούσια βλάστηση, είναι του 17ου αιώνα και έχει αρκετές μοναχές. Στο πολύ περιποιημένο αρχονταρίκι, απολαύσαμε τον καθιερωμένο καφέ με το κουλουράκι…
Η επιστροφή έγινε απ ‘τα ίδια κι η όλη πορεία μας, κράτησε περίπου 4 ώρες, πήγαινε- έλα.
Και η εξόρμηση αυτή «έκλεισε»… με ένα αναζωωγονητικό μπάνιο στην ιαματική πηγή «Κουτσέκι», στην Δαμάστα, που το συνηθίζει… ο ΕΠΟΣ-ΦΥΛΗΣ….
