ΑΚΑΡΝΑΝΙΚΑ ΟΡΗ (ΜΠΟΥΜΙΣΤΟΣ) 7/8-5-2010
Ακαρνανία η Ξηρόμερο(όνομα και πράγμα) είναι η περιοχή που εκτείνεται δυτικά του Αχελώου, μέχρι την περιοχή της αρχαίας Αμβρακίας.
Από βορρά προς νότο της Ακαρνανίας εκτείνονται τα Ακαρνανικά όρη, αφήνοντας ανάμεσά τους πολλές εύφορες κοιλάδες και δεκάδες ξεροποτάμους να ξεκινούν από τις πετρώδεις πλαγιές τους. Στο μέσον τους δεσπόζουν οι κορυφές Υψηλή κορφή(1589μ.) και Μπούμιστος(1577 μ.) και η κορυφή Περγαντί με υψόμετρο (1423 μ.), όπου ευρίσκονται και οι φημισμένες ιαματικές πηγές της Κορπής. Στα νότια καταλήγουν στην κορυφή Βελούτσα (928 μ.) πάνω από τον Αστακό.
Τα Ακαρνανικά βουνά είναι ασβεστολιθικά και εξ’ αιτίας αυτού είναι κακοτράχαλα και δεν κρατούν νερό, εξ’ου και η ονομασία Ξηρόμερο. Παρά τις πολλές βροχοπτώσεις, το νερό χάνεται στη γη και καταλήγει υπόγεια σε λίμνες, στον Αχελώο και στον κάμπο. Επίσης είναι τελείως γυμνά στα ψηλά ενώ στα χαμηλότερα υπάρχουν δάση από βελανιδιές, αριές, καστανιές και πουρνάρια.
Ένα μοναδικό φαινόμενο για τα Ακαρνανικά βουνά είναι το δάσος της κεφαλλονίτικης ελάτης, που υπάρχει στη βόρεια πλαγιά του Μπούμιστου. Ένα δίστιχο λέει: «Ξηρομερίτικα βουνά, έλατος δεν φυτρώνει». Αυτό το δάσος η παράδοση το θέλει να οφείλεται στους κλέφτες Κατσαντωναίους, οι οποίοι λέγεται ότι έφεραν τους σπόρους της ελάτης στα τσαρούχια τους από τα Άγραφα.
Σ’ αυτές τις κορυφές και τα οροπέδια κατέβαιναν να ξεχειμάσουν μεγάλα κοπάδια από τον Ασπροπόταμο και τα Άγραφα.
Στην Ακαρνανία υπάρχουν και τέσσερις λίμνες: η Αμβρακία, ο Οζερός, η Βουλκαριά και η μικρή Σαλτινή στο Άκτιο, όπου βρισκόταν το ιερό του Άκτιου Απόλλωνα.
Ακαρνανία…ακόμα και το όνομα της περιοχής έχει κάτι το τραχύ…πνίγεσαι…όσο να το προφέρεις…τίποτα δεν είναι τυχαίο σ’ αυτόν τον κόσμο!…
Όπως και οι κάτοικοί της, καθώς και άλλων παρόμοιων περιοχών, έχουν μια τραχύτητα στον χαρακτήρα και στην νοοτροπία, που είναι κατά την γνώμη μου, απόρροια των δύσκολων συνθηκών διαβίωσής των.
Ακαρνανία…η γη των σιδηροφορεμένων ανδρών, των Ακαρνάνων, δηλαδή των οπλισμένων ανδρών, των πολεμιστών, που ήταν έτοιμοι ανά πάσα στιγμή…για μάχη…για συμπλοκή…Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Καραισκάκης είχε υπό τις διαταγές του 800 Ξηρομερίτες….
Ως γνωστόν, οι Ακαρνάνες βρίσκονταν πάντα σε διενέξεις και συνεχείς πολέμους με τους γείτονές τους Αιτωλούς, εξ’ αιτίας της συνεχούς αλλαγής των συνόρων από τις προσχώσεις που δημιουργούσαν τα νερά του ποταμού Αχελώου.
Τα Ακαρνανικά βουνά δεν ήταν μέχρι πρότινος δημοφιλής προορισμός για τους ορειβάτες, αλλά τώρα τελευταία τα πράγματα άλλαξαν…Πολλοί ορειβατικοί σύλλογοι επισκέπτονται την περιοχή, συνδυάζοντας την ανάβαση σε κάποια κορυφή, με μπάνιο σε κάποια απ’ τις όμορφες παραλίες του Αστακού η του Μύτικα η και επισκέψεις στα γειτονικά νησιά, Κάλαμο και Καστό.
Κάτι τέτοιο προγραμμάτισε και ο ΕΠΟΣ_ΦΥΛΗΣ και το υλοποίησε αυτό το διήμερο του Μαΐου.
Με παραξένεψε το γεγονός απ’ την μια μεριά, που δεν είχε προσέλευση η εκδρομή…ήμασταν μόλις 22 άνθρωποι, αλλά απ’ την άλλη, το δικαιολογώ, καθώς όπως τα βλέπεις ανηφορίζοντας προς Ήπειρο, δεν σου κάνει και καμιά όρεξη να τα περπατήσεις, έτσι γυμνά…που είναι.
Προσωπικά πήγα απόν περιέργεια και μόνο και επειδή ήμουνα και λίγο αρνητικά…προκατηλειμμένη για την περιοχή…όχι από κάποιο βίωμα η ακούσματα αλλά από το όνομα και μόνο… «Ξηρόμερο», το προφέρεις και μόνο αρνητικά πράγματα σου έρχονται στο νου…ξηρό μέρος, μέρος χωρίς νερό που είναι η πηγή της ζωής, χωρίς βλάστηση…φτωχό μέρος…μίζερη ζωή…κλπ.κλπ. μίζερα πράγματα…
Αλλά απ’ την άλλη μεριά έχει και η ξεραΐλα και η τραχύτητα την ομορφιά της….Δεν ξέρω πως γίνεται αυτό, αλλά έτσι συμβαίνει και σε μένα, δηλαδή να μου αρέσει η πετρώδης και άγονη Μάνη και τα κακοτράχαλα βουνά της Κρήτης, εξ’ ίσου με τα δασωμένα και λιβαδοσκέπαστα βουνά της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας η της Ηπείρου.
Είναι και αυτό ένα από τα δίπολα που υπάρχουν στην Φύση και στοιχειώνουν την ύπαρξή μας, όπως: νύχτα-μέρα, αλμυρό-γλυκό, πόνος-χαρά, αγάπη-μίσος και άλλα πολλά τέτοια…ων ούκ έστιν αριθμός…
Κατά τις 12 η ώρα ο μεσημέρι φτάσαμε στο όμορφα παραλιακό χωριό Μύτικας, μύτικας στην κυριολεξία, μιας και είναι κτισμένο σε μια μύτη…που πάει να εμβολίσει…το πανέμορφο νησάκι Κάλαμο, που βρίσκεται πολύ κοντά, σε απόσταση αναπνοής θα λέγαμε.
Από εδώ συνεχίσαμε για το Αρχοντοχώρι, απ’ όπου θα ανηφορίζαμε για τον Μπούμιστο, προσπερνώντας δύο όμορφα χωριά, την Κανδήλα και την Παναγούλα.
Το Αρχοντοχώρι, μεγάλο και περιποιημένο χωριό, με μεγάλη πλατεία, με δυο τρία καφενεία, σουβλατζίδικο και ωραία σπίτια. Το σήμα κατατεθέν του χωριού, μια παλιά πέτρινη εκκλησία, σκεπασμένη με πλάκες, αφιερωμένη στην Ζωοδόχο Πηγή και που κατά τα λεγόμενα ενός χωρικού, είναι του 1780.
Η πορεία κράτησε περίπου εφτά ώρες, από τις μια η ώρα το μεσημέρι, έως τις οκτώ το βράδυ και ήταν επίπονη, λόγω του κακοτράχαλου βουνού και της μεσημεριάτικης ζέστης.
Ανεβήκαμε από την κοίτη ενός ξηρού χειμάρρου, αφού πρώτα περπατήσαμε κανένα μισάωρο σε χωματόδρομο και μέσα σε ένα δίωρο περίπου βγήκαμε σε ένα διάσελο, αφού μας βγήκε η πίστη…σε μια ανηφόρα με πυκνά πουρνάρια…
Εδώ κάναμε μια στάση, στη σκιά ενός μεγάλου πρινόδενδρου και εδώ τελείωνε και το μοναδικό ελατοδάσος που υπάρχει στα βουνά αυτά. Στην συνέχεια προχωρήσαμε σχεδόν οριζόντια για κάμποση ώρα και μετά πάλι…. ανηφορίσαμε για ένα άλλο διάσελο, που χωρίζει τον Μπούμιστο από παρακείμενη κορφή. Από εδώ η ανάβαση στην κορυφή κράτησε περίπου τρία τέταρτα.
Η θεά από την κορφή εκπληκτική και η ικανοποίηση του ορειβάτη μεγάλη, καθώς επετεύχθει ο στόχος… Ένα θέατρο νησιών και ακτών απλώνονταν από κάτω μας…ο Μύτικας, η Κανδήλα, ή Λευκάδα, η Ιθάκη, η Κεφαλλονιά, ο Κάλαμος, το Μεγανήσι κ.α.
Η κατάβαση ήταν ακόμα πιο επίπονη από την ανάβαση και δεν ήταν από τα ίδια. Τώρα πήραμε την κοίτη ενός άλλου ξεροπόταμου, που ήταν πιο δύσβατος από τον προηγούμενο και πολύ μακρύτερος, με κροκάλες και βράχια αλλά με πιο πλούσια βλάστηση. Τουλάχιστον τώρα δεν είχαμε τον ήλιο να μας ταλαιπωρεί…αλλά από κούραση…άλλο τίποτα….ξεθέωμα….Ατέλειωτα τα κλωθογυρίσματα του χειμάρρου….
«Μας έφυγε η μαγκιά στον Μπούμιστο» όπως είπε φίλος συνορειβάτης, σε συνομιλία μας στο λεωφορείο, όταν πια είχαν τελειώσει τα βάσανά μας….και επιστρέφαμε κατάκοποι στο ξενοδοχείο, στο Μύτικα. Τόση ταλαιπωρία δεν την περίμενα είναι αλήθεια….
Μετά όμως από το μπάνιο στο hotel «Cavo Mytikas» και το φαγητό στο καφενείο- εστιατόριο, στο λιμάνι, ήρθαμε στα ίσια μας….
Την επόμενη μέρα, οι προσδοκίες μας ότι θα περνούσαμε καλύτερα, δυστυχώς διαψεύσθηκαν….
Τον Κάλαμο τον βλέπαμε μπροστά μας πανέμορφο, με πλούσια βλάστηση, σχεδόν ως την κορφή, κυρίως από πεύκα, αριές, κουμαριές, πουρνάρια, βαγιές, φασκομηλιές και το εντυπωσιακότατο ανάγλυφο.
Δύο ισουψείς δασωμένες βουνοκορφές, ύψους περίπου 700 μ. να ορθώνονται απότομα από την θάλασσα και ένα επίσης δασωμένο διάσελο να τις ενώνει…Ένα νησάκι κουκλίστικο…με δύο οικισμούς, ένα μεγαλύτερο στα νότια και ένα μικρότερο στα βόρεια και φύση παρθένα, αμόλυντη….Βλέπαμε βέβαια και κάτι σάρες, αλλά από μακριά δεν μπορούσαμε να καταλάβουμε το πόσο επίπονη θα ήταν η πορεία μας…βλέπαμε μόνο τις ομορφιές….
Ξεκινήσαμε από ένα ερειπωμένο ανεμόμυλο και προχωρήσαμε προς ένα παλιό καστρωμένο οικισμό, με αρκετά σπίτια ανακαινισμένα, μέσα και έξω απ’ αυτόν. Η βλάστηση οργιώδη και η πορεία μας στην αρχή ανηφορική μεν αλλά ευχάριστη, καθώς περπατούσαμε στην σκιά πεύκων, πουρναριών αλλά και αρωματικών δέντρων και θάμνων, όπως οι βαγιές, οι φασκομηλιές και το μελισσόχορτο. Μοσχομύριζε ο τόπος….ήταν κάτι το μοναδικό!….
Θα μου μείνει αξέχαστη αυτή η διαδρομή για τις ατέλειωτες ευωδιές και για το δύσβατο και κακοτράχαλο της περιοχής….Δεν υπήρχε μονοπάτι, πηγαίναμε στα τυφλά…καθώς από την βλάστηση δεν βλέπαμε για αρκετή ώρα την κορυφή.
Αρχηγός μας ο Μπάμπης, από τον Μύτικα, ο οποίος μας εξήγησε απ’ την αρχή ότι δεν υπάρχει μονοπάτι, αλλά ότι εκείνος ξέρει να μας οδηγήσει με ασφάλεια στην κορυφή και στην συνέχεια στο χωριό, που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού. Μάλιστα είχε παρακινήσει και δύο γιατρίνες που υπηρετούσαν στον Μύτικα, να έλθουν σ’ αυτήν την ανάβαση, λέγοντας τους ότι η πορεία ήταν εύκολη….Οι κυρίες πρώτη φορά περπατούσαν στη ζωή τους και ήλθαν με ελβιέλες….Πάθανε την πλάκα της ζωής τους οι κακομοίρες…Τι τόθελαν…Λίγο πιο κάτω από την κορυφή τάπαιξαν οι καημένες!… «Τέρμα ως εδώ, δεν πάει άλλο» είπαν και έκατσαν να ξεκουραστούν…
Απ’ αυτό το γεγονός και μόνο μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι ο κ. Μπάμπης όχι μόνο ότι δεν ξέρει από βουνά, αλλά ότι είναι και επικίνδυνος άνθρωπος….Δεν μπορείς να κουβαλάς αρχαρίους σε τόσο δύσκολες διαδρομές!…..Τέλος πάντων όμως, αφού τις κατέβασε σώες και ασφαλείς στον Μύτικα, όλα καλά….
Ευτυχώς που ήταν μαζί μας και ένας ντόπιος, ονόματι Μίλτος, ο οποίος είχε ακούσει ότι δεν υπάρχει μονοπάτι και προνόησε να πάρει μαζί του ένα κλαδευτηράκι, το οποίο έκανε σπουδαία δουλειά κατά την ανάβαση. Έκανε ένα μίνι…καθαρισμό του υποτιθέμενου παλιού μονοπατιού. Νάναι καλά ο άνθρωπος…
Αν και ο κ. Μπάμπης, που έκανε αυτή τη διαδρομή αρκετές φορές, όπως άκουσα να το λέει και είχε σκεφτεί να έχει μαζί του κάθε φορά ένα πριονάκι…τώρα το μονοπάτι θα ήταν ευδιάκριτο και δεν θα πηγαίναμε ψάχνοντας…Τέλος πάντων…
Κάποια στιγμή φτάσαμε επιτέλους στην κορυφή, όπου μας περίμενε μια έκπληξη…εδώ υπήρχε κάστρο με διπλό τείχος, που κατά τα λεγόμενα του κ. Μίλτου ήταν του 4ου π.Χ αιώνα και το έλεγαν «Ξυλόκαστρο». Από εδώ ελέγχει κανείς όλο το Ιόνιο Πέλαγος…Είναι σημείο στρατηγικής σημασίας…. γι’ αυτό και ήταν οχυρωμένο από τους αρχαίους χρόνους….
Η θέα από την κορυφή μας αποζημίωσε για την κούραση της ανάβασης…Μπροστά μας απλώνονταν τα Ιόνια νησιά, Λευκάδα, Ιθάκη, Κεφαλλονιά και τα νησάκια που βρίσκονται ανάμεσα Λευκάδας και ηπειρωτικής χώρας.
Ανεβαίνοντας, έκανα μια πρόταση στην Πόπη να καθαρίζαμε… συγνώμη… να ανοίγαμε ήθελα να πω, και να σηματοδοτούσαμε αυτό το μονοπάτι, σε μια επόμενη εθελοντική εξόρμηση του συλλόγου, αλλά ήταν τόσο θυμωμένη με τον Μπάμπη και από την αδιαφορία των ντόπιων….που με λοξοκοίταξε…και είπε: «Δεν θα τους κάνουμε αυτή τη χάρη…να φέρουμε κόσμο να ξετομαριαστεί σ’ αυτήν εδώ την ζούγκλα!…». Και έχει δίκιο απ’ την μια μεριά…
Στην κατάβαση αυτονομηθήκαμε από τον κ. Μπάμπη, ο οποίος κατέβηκε από άλλη μεριά με τις γιατρίνες και το Μίλτο.
Εμείς πήραμε την κόψη που σε βγάζει στο διάσελο που ενώνει τις δύο κορυφές και που σε μικρή απόσταση απ’ αυτό, έφτανε χωματόδρομος.
Και η κατάβαση ήταν επίπονη, λόγω του πετρώδους εδάφους, της πυκνής θαμνώδους βλάστησης και του ότι δεν υπάρχουν πλέον μονοπάτια…Αυτά έχουν χαθεί…αφού δεν περπατιούνται εδώ και δεκαετίες….Από 4 ώρες που άκουσα ότι ήταν η πορεία μας, εμείς το κάναμε 6, ίσως και παραπάνω…
Στον χωματόδρομο μας περίμενε ένα αγροτικό, που μας μετέφερε στο πανέμορφο χωριό του Καλάμου, με τις ωραίες παραλίες και τους πολλούς ερειπωμένους ανεμόμυλους.
Ο οδηγός μας δε ήταν ξεφτέρι, οδηγάρα!….καθώς είχε τόσο στενούς δρόμους που έπρεπε να έχεις εκπληκτικές οδηγητικές ικανότητες για να περάσεις….Καθ’ οδόν επίσης η Πόπη ανέλαβε και τα καθήκοντα του τροχονόμου….να μας ειδοποιεί να βάζουμε μέσα τα κεφάλια και τα χέρια, στα επικίνδυνα σημεία, τα οποία ήταν πάρα πολλά.
Κάθε τόσο φώναζε ο «τροχονόμος»…«Κάτω τα κεφάλια….ελιά…»« κάτω, καρυδιά….», «κάτω, μουριά…», «κάτω, μπαλκόνι…», καθώς πολλά μπαλκονάκια πρόβαλαν στον δρόμο και υπήρχε κίνδυνος τραυματισμού.
Σε κάποια στιγμή ακούμε την Πόπη να φωνάζει….«μέσα τα χέρια…» και όλοι αυτόματα συμμαζευτήκαμε…..καθώς είδαμε το όχημα να περνάει σύρριζα….από τους τοίχους… ενώ ο οδηγός μας πήγαινε σφαιράτος…. λες και ήταν σε λεωφόρο….
Το ίδιο όχημα μας πήγε, όσους θέλαμε να κολυμπήσουμε, σε μια όμορφη, αμμουδερή παραλία, όπου υπήρχε ένας ανεμόμυλος. Εδώ κάναμε ένα ψυχρολουσιακό….μπάνιο που μας ξεκούρασε….
Ακολούθησε γεύμα σε ταβέρνα στο λιμανάκι, όπου δεν μπορώ να πω ότι μ’ ενθουσίασε το φαγητό, ούτε οι τιμές, που κατά την γνώμη μου και πολλών άλλων, ήταν τσιμπημένες…
Ο τόπος τους όμως είναι εκπληκτικός και ευωδιαστός και αν ανοιχτεί αυτό το μονοπάτι η και άλλες διαδρομές σ’ όλο το νησί, θα είχαν τουρισμό όλο το χρόνο, για ορειβασίες και μπάνια.
Ίσως θα έπρεπε κάποιος να τους το προτείνει….και ίσως και να τους βοηθήσει στην διάνοιξη και σηματοδότηση των μονοπατιών. Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο….Και να καθαριστούν οι πανέμορφες ακρογιαλιές που είχαν πολλά σκουπίδια…ιδιαίτερα οι βόρειες….
Δεν είναι κρίμα να έχουμε τόσο όμορφες παραλίες και να είναι γεμάτες σκουπίδια….